اثر دو روش تمرینی بر برخی نشانگرهای سیستم ایمنی در ورزشکاران نوجوان

Abstract

زمینه و هدف: هدف تمرینات ورزشی ایجاد سازگاری‌هایی در سطوح سلولی و بهبود عملکرد ورزشی است. اگر چه افزایش شدت تمرینات فراتر از میزان توانایی‌های فیزیولوژیکی ورزشکاران باشد، منجر به ایجاد سندرم بیش‌تمرینی می‌گردد. به همین منظور، مطالعه حاضر مقایسه اثر دو شیوه تمرینی بر روی برخی از نشانگرهای سیستم ایمنی ورزشکاران نوجوان را بررسی می‌کند. روش تحقیق: این پژوهش، روی 45 نفر از ورزشکاران نوجوان که به‌صورت تصادفی در سه گروه قدرتی، سرعتی و کنترل تقسیم شده بودند، انجام گرفت. گروه‌های تمرینی به مدت هشت هفته، سه ­جلسه در هفته و هر جلسه 90 دقیقه، تحت یکی از تمرینات قدرتی و سرعتی قرار گرفتند. متغیر­های پژوهش (کورتیزول، تستوسترون و شمارش گلبول­ های سفید)، در ابتدا و 48 ساعت پس از آخرین جلسه‌ی تمرینی، اندازه‌گیری شد. برای بررسی تفاوت‌های درون‌گروهی داده­ ها، از آزمون تی همبسته و برای تفاوت‌های بین‌گروهی از آنالیز واریانس یک‌سویه با سطح معنی ­داری (0/05>p)، استفاده شد. یافته­ ها: نتایج درون‌گروهی نشان داد، تمرین قدرتی (0/02=p) و سرعتی (0/04=p)، باعث کاهش معنی‌دار غلظت کورتیزول شد. اما افزایش غلظت تستوسترون تنها در گروه قدرتی معنی‌دار (0/05=p) بود. در بررسی واریانس گروه‌های تمرینی و کنترل تفاوت معنی‌دار مشاهده نشد. نتایج درون‌گروهی نسبت تستوسترون به کورتیزول در هر سه گروه، افزایش (0/05>p) داشت. اما نتایج بین‌گروهی تفاوت معناداری را در این نسبت در بین سه گروه، نشان نداد. تمرینات قدرتی و سرعتی، به‌طور معنی‌داری باعث افزایش لنفوسیت­ها (001/0p=)، افزایش مونوسیت‌ها در گروه سرعتی (0/001=p)، و افزایش ایزوفیل­ ها در گروه قدرتی (0/05=p) شد. همچنین کاهش نوتروفیل­ ها در دو گروه قدرتی (0/03=p) و سرعتی (0/01=p) مشاهده شد. در بررسی واریانس گروه­ های تمرینی و کنترل نیز تفاوت معنی‌دار در نوتروفیل­ ها و لنفوسیت­ها مشاهده شد (0/05=p). نتیجه­ گیری: تغییرات مشاهده شده در نشانگرهای سیستم ایمنی، نشان‌دهنده آن است که استفاده از هر دو نوع برنامه‌های تمرینی، می‌تواند در بهبود سازگاری‌های آنابولیکی و سیستم ایمنی سودمند باشد.