اخلاق و فرا اخلاق

Abstract

اخلاق و فرا اخلاق (2) ethics [اخلاق] چیست؟ نخست آن‏که، نظامهایى از ارزشها و عادات که در زندگى گروههاى خاصى از انسانها تحقق یافته‏اند به عنوان ethics [اخلاق] این گروهها، توصیف مى‏گردد. ممکن است فلاسفه به تنظیم و تدوین این نظامها بپردازند، ولى معمولا این کار، کار مردم‏شناسى به شمار مى‏آید. <br />دوم آن‏که، این واژه براى اشاره به یک نظام خاص از این نظامها، [یعنى] morality [اخلاقیات] به کار مى‏رود که مفاهیمى نظیر درستى و نادرستى، گناهکارى و شرمسارى و جز آن را دربر مى‏گیرد. <br />یکى از سؤالات اصلى در اینجا عبارت است از این‏که بهترین وجه براى توصیف این نظام چیست; آیا نظام اخلاقى نظامى است‏با کارکردى معین، همچون ممکن ساختن تعاون در میان افراد، یا این‏که باید متضمن احساسات خاصى چون احساسات ناظر به سرزنش باشد؟ <br />سوم آن‏که ethics ] »در محدوده خود این نظام اخلاقى، مى‏تواند اشاره‏اى باشد به اصول اخلاقى بالفعل: صچرا شما این کتاب را برگرداندید؟ش ص[چون] تنها کار اخلاقى‏اى که مى‏شد در آن شرایط انجام داد، همین بود.ش <br />سرانجام [آن‏که،] ethics حوزه‏اى از فلسفه است که به پژوهش پیرامون ethics به معانى مذکور آن مى‏پردازد. <br />یادآورى این نکته مهم است که اخلاق فلسفى، مستقل از حوزه‏هاى دیگر فلسفه نیست; پاسخگویى به بسیارى از سؤالات اخلاقى متوقف است‏بر پاسخگویى به سؤالاتى در حوزه مابعدالطبیعه و دیگر حوزه‏ها. <br />افزون بر این، فیلسوفان به ایجاد پیوندهایى میان خود حیطه اخلاقى زندگى و حیطه‏هاى دیگر [زندگى] پرداخته‏اند. <br />بعضى از فیلسوفان به دلایل فلسفى، در این باره تردید داشته‏اند که آیا فلسفه به هر طریق بهترین رهیافت‏به ethics را فراهم مى‏سازد یا نه. و حتى آنهایى که معتقدند فلسفه در این رهیافت، سهمى دارد، ممکن است‏بگویند که توجیه اخلاقى باید به اعتقادات مبتنى بر فهم عرفى یا اسوه‏هاى مربوط به حیات واقعى که بیرون از فلسفه است، اشاره نماید. <br /><br />