جرم و رسانه از منظر جرم شناسی فرهنگی

Abstract

جرم‌شناسی فرهنگی به‌عنوان گرایشی نوخاسته در جرم­شناسی، جامعه­شناسی و عدالت کیفری، تقارن فرهنگ و فرآیندهای کیفری را در زندگی اجتماعی معاصر بررسی می‌کند. بخشی از معنای فرهنگ از منظر این جرم­شناسی درکنار پرداختن به خرده­فرهنگ­های مجرمانه، معطوف است به پویایی رسانه­های جمعی. این گرایش با استفاده از دیدگاه‌هایِ مطالعات فرهنگی، نظریه‌ پست‌مدرنیسم و دیدگاه­های جامعه­شناختی همانند سنّت تعامل­گرا و نیز روشِ مطالعاتی تحلیل‌ محتوای متون رسانه‌ای و هم­چنین با بهره‌گیری از معنا، نماد و تصویر به بررسی تعامل میان جرم و رسانه می‌پردازد. جرم­شناسی فرهنگی در این مسیر، نقش رسانه‌های جمعی در تولید ترس­های اخلاقی از جرم و نیز گسترش رویکردهای عوام­گرایانه­ کیفری را با لحاظ مفاهیمی چون کارفرمایان اخلاقی و هژمونی­های فرهنگی بررسی نموده و نیز به آسیب­شناسی نقش و تأثیر انواع رسانه­ها در وقوع جرم از طریق مکانیسم آموزش و الگوپذیری و نیز تحت تأثیر جریان سرمایه­داری می‌پردازد. این مقاله که با روش توصیفی- تحلیلی تهیه‌شده، به دنبال پاسخ­گویی به این پرسش است که چگونه جرم­شناسی فرهنگی به رسانه­های گروهی نگاه می­کند؟ و چه تلقی‌ای از نقش و کارکرد آن­ها دارد؟ برآیند مطالعه نشان می‌دهد که این جرم­شناسی با واردکردن عناصر نوینی همچون قدرت به تحلیل رسانه‌ای از جرم، معتقد است که جرم، برساخته­ رسانه­ها نیز هست؛ به همان نحو که می­تواند برساخته­ سایر پدیده‌های فرهنگی باشد.