پیش‌بینی رشد اقتصادی بدون نفت در اقتصاد ایران به تفکیک بخش های اقتصادی با استفاده از مدل فازی- عصبی تطبیقی(ANFIS)

Abstract

درادبیات اقتصادی رشد اقتصادی و پیش‌بینی روند آن به عنوان یکی از شاخص‌های مهم اقتصادی، نقش مهمی در سیاست‌گذاری و برنامه‌ریزی‌ اقتصادی دارد و می‌تواند به سیاست‌گذاران در تصمیم‌گیری‌های آتی یاری رساند. هدف از این پژوهش نیز پیش بینی میزان تولید ناخالص داخلی بدون نفت به تفکیک بخش‌های اصلی اقتصاد (صنعت، کشاورزی و خدمات) و رشد اقتصادی بدون نفت تا سال1397 شمسی است. برای این منظور نیز با توجه به ساختار غیرخطی و همراه با عدم قطعیت داده‌های مربوط به ارزش افزوده بخش‌های اقتصادی، از الگوی غیرخطی مبتنی بر شبکه‌های عصبی– فازی تطبیقی‌(ANFIS) که به داده‌های کمتری نیاز دارد، استفاده‌شده است. <br /> دراین پژوهش، داده‌های فصلی مربوط به سه بخش اصلی اقتصاد و تولید ناخالص داخلی ایران از بهار 1385 تا نه‌ماهه نخست 1395 بکار گرفته شده است. مدل‌سازی شبکه عصبی- فازی در قالب سه مدل با توابع عضویت مختلف بررسی و نهایتاً با توجه به قدرت مدل‌ها در پیش‌بینی، درهر سه بخش به تفکیک، بهترین مدل انتخاب شده است. نتایج حاصل از داده‌های تست که مربوط به نه‌ماهه‌ی نخست سال 1395 بوده، دقت بالای مدل ANFIS درپیش‌بینی را نشان می‌دهند. میزان خطای مدل‌ها نیز با استفاده از معیارهای اندازه گیری خطا محاسبه ودرنهایت باتوجه به مقدارخطای هریک ازمدل‌ها، از الگوی منتخب برای پیش‌بینی مقادیر تولید برای 9 دوره‌ی روبه‌جلو استفاده شده است. با توجه به مقادیربدست آمده، رشد اقتصادی بدون نفت کشور درسال 1395 حدود 6 درصد برآورد شده که پیش بینی گردیده این مقدار در سال‌های 1396 و 1397 نیز به ترتیب حدود 2 و 5/3 درصد باشد.