مقایسه ارزش تفسیری «اخبار صحابه و تابعان» و «روایات اهل بیت (ع)» در «التفسیر الاثری الجامع»

Abstract

یکی از ویژگی‌های کتاب «<em>التفسیر الاثری الجامع</em>» آیت الله معرفت، گردآوری اخبار تفسیری صحابه و تابعان در کنار روایات معصومان (ع) است. جایگاه علمی مؤلف و تفسیر وی و حساسیت موضوع حجیت اخبار صحابه و تابعان، اهمیت و ضرورت شناخت و معرفی دیدگاه او در این عرصه را نمایان می<strong>‌</strong>سازد. تحقیق حاضر با عطف توجه به سه مسأله اساسی در آرای استاد معرفت (یعنی مبانی خاص حدیث‌شناسی وی، چگونگی و کمیت بهره<strong>‌</strong>گیری از اخبار صحابه و تابعان در «<em>التفسیر الاثری الجامع</em>»، و مقایسه کیفیت به<strong>‌</strong>کارگیری اخبار تفسیری صحابه و تابعان و روایات تفسیری اهل بیت (ع) در عملیات تفسیری)، مدعی است که ارائه معنایی خاص از معنای حجیت در اخبار تفسیری، و اصل دانستن نقد محتوایی حدیث نسبت به نقد سندی، تأثیر زیادی در حجت دانستن اخبار صحابه توسط استاد معرفت داشته است. از سویی در نگاه ایشان، اعتبار و ارزشمندی اخبار صحابه و تابعان به‌معنای هم<strong>‌</strong>طرازی آنها با روایات اهل بیت (ع) نیست، بلکه وی با این کار دو هدف علمی و ترویجی را در تفسیر اثری پی می‌گیرد: 1ـ پر کردن رخنه<strong>‌</strong>های ناشی از نبود روایات صحیح از اهل بیت (ع) در تفسیر برخی آیات، 2ـ نشر دیدگاه اهل بیت (ع) در میان دانشمندان اهل سنت و دفاع از دیدگاه‌های خاص شیعه.