ارزیابی ظاهری و آسیب شناختی زخم‌شیردان گاو در کشتارگاه صنعتی تبریز

Abstract

هدف از انجام این مطالعه، تعیین فراوانی و مطالعۀ آسیب‌شناختی انواع زخم‌های شیردانی در گاوهای کشتار شده در تبریز در سال‌های 95-94 بود. تعداد 288 رأس گاو (197 رأس نر و 91 رأس ماده) به صورت تصادفی برای ارزیابی زخم شیردان در طی چهار فصل مورد ارزیابی قرارگرفت. مشخصات دام‌ها از نظر سن، جنس، محل و نوع زخم‌های شیردان ثبت شد. از تمام انواع زخم‌های مشاهده شده، تعدادی به صورت تصادفی انتخاب و مورد بررسی آسیب شناختی قرار گرفت. برای تجزیه و تحلیل آماری از آزمون مربع کای استفاده شد. در این بررسی، 235 رأس (6/81 درصد) گاو دارای زخم شیردان بودند که همگی از نوع یک بود ولی سایر انواع زخم شیردان مشاهده نشد. در بین زخم‌های نوع یک، فراوانی زخم نوع 1a (122 مورد) به صورت معنی‌داری بیشتر از بقیه بود. همچنین، زخم‌های شیردان در فصل تابستان به صورت معنی‌داری بیشتر از سایر فصول بود. بین سن و زخم شیردان ارتباط معنی‌داری یافت نشد ولی با جنس ارتباط معنی‌داری وجود داشت. احتمال وجود زخم شیردان در جنس ماده، 26/2 برابر بیشتر از جنس نر بود. نحوه توزیع زخم‌ها در محل‌های مختلف بافت شیردان متفاوت بود و در پیلور بیشتر از سایر نقاط دیده شد (05/0 >P). همچنین بررسی آسیب‌شناختی زخم‌های شیردان برای تأیید وجود انواع زخم‌های نوع یک انجام گردید که در تمامی موارد با طبقه‌بندی ظاهری مطابقت داشت. نتایج این مطالعه نشان داد که درصد بالایی از شیردان‌های مورد بررسی در گاوهای این منطقه دارای زخم شیردان نوع یک هستند.