نگاهی به «حقائق التأویل» سید رضی

Abstract

بررسى روش تفسیرى سیّد رضى در حقائق التأویل فى متشابه التنزیل است. سید رضى (359-406 ه . ق.( از ادبا و مفسّران قرن چهارم است. نویسنده، تصویرى از چشم‌انداز سیاسى، مذهبى و علمى قرن چهارم ارائه داده و به بررسى ساختارى حقائق التأویل پرداخته و یادآور گردیده که از تفسیر وى، فقط جزء پنجم آنکه به تفسیر آیات سوره آل عمران و برخى از آیات سوره نساء اختصاص دارد، موجود است. سپس به دیدگاه سیّد رضى درباره محکم و متشابه اشاره کرده و در ادامه، ویژگى‌هاى روش تفسیرى وى را از زوایاى گوناگون به ویژه تفسیر قرآن به قرآن، جایگاه عقل و اجتهاد، نقش ادبیات عرب، اهمیّت نقل و روایت به همراه ذکر نمونه‌هایى تبیین کرده و در یک ارزیابى کلى، روش تفسیرى سیّد رضى را با تکیه به قرآن و سنت، استفاده از تعقّل و تفکّر و نیز مقدمات علمى تفسیر قرآن، روش "تفسیر جامع" دانسته است.