امنیت فردى در نظام حقوقى قرآن

Abstract

قلمرو صورتهاى گوناگون امنیت فردى در نظام حقوقى قرآن تبیین و تحلیل شده است. از میان صورتهاى گوناگون امنیت، امنیت فردى بسیار پر اهمیت است به گونه‌اى که در روان‌شناسى، حقوق بین‌الملل، آیات و روایات از آن سخن به میان آمده است. از یک سو، در یک تقسیم کلى، در قرآن با دو نوع امنیت روبرو هستیم: 1- امنیت اخروى، که ویژه مؤمنان، صالحان، انفاق کنندگان و... است. 2- امنیت دنیوى، که یک نیاز عمومى معرفى شده و یکى از اهداف مهم شکل‌گیرى حکومت اسلامى و حاکمیت خداست. از سوى دیگر، امنیّت فردى با نظر داشت تهدیدات گوناگون، به امنیت جانى، عقیده، بیان، مال و آبرو تقسیم مى‌گردد. که هر قسم با توجه به آیات قرآن تبیین و تحلیل شده است. آیاتى که بیانگر احکام جزایى یا در راستاى سلامتى انسان یا در جهت بیان خوردنى‌هاى حلال و حرام است؛ همگى تأمین کننده امنیت جانى است. آیاتى که به نکوهش تقلید و لزوم بهره‌گیرى از عقل پرداخته، عقیده را امرى درونى و اختلاف عقیده را خواست خدا و وظیفه پیامبران را تنها تبلیغ دین - و نه اجبار مردم بر پذیرش دین - مى‌شمارد و به صلح فرا مى‌خواند مستند امنیت عقیده است. خویشتن دارى پیامبران و امامان)ع( در برابر نظریه‌پردازى مخالفان، دلیل امنیت بیان است. و آیات نهى از تجسس و غیبت و تهمت و قذف و زنا و... امنیت آبرو را بیان مى‌کند و سرانجام، آیات حدّ سرقت و حرمت خیانت در امانت، نشانگر امنیت مالى است.