ارزیابی خطر عناصر سرب، کادمیوم و روی در دو گونه ماهی خوراکی کوسه باله سیاه کوچک (Carcharhinus limbatus) و ماهی هامور (Epinephelus coioides) خلیج فارس در سال ۱۳۹۵

Abstract

<strong>زمینه و هدف</strong><strong>:</strong> با توسعه صنایع در سواحل و گسترش شهرهای ساحلی، اکوسیستم‌های آبی و آبزیان در معرض آلاینده­های مختلف به ویژه فلزات سنگین قرار گرفته‌اند. فلزات سنگین پس از ورود به محیط آبی در بافت­ آبزیان تجمع یافته و در نهایت وارد زنجیره غذایی شده و به بدن انسان راه می­یابند. مطالعه حاضر با هدف ارزیابی خطر عناصر سرب، کادمیوم و روی در دو گونه ماهی خوراکی کوسه باله سیاه کوچک و ماهی هامور خلیج فارس در سال ۱۳۹۵ انجام شد. <strong>مواد و روش‌ها:</strong> در مطالعه حاضرنمونه­برداری در پاییز سال ۱۳۹۵ انجام گرفت و از هر گونه ماهی، 15 نمونه عضله برداشت و به روش مرطوب هضم و غلظت سرب، روی و کادمیوم به وسیله دستگاه جذب اتمی Furnace AAS Model 67OG اندازه‌گیری گردید. تجزیه و تحلیل داده­ها با استفاده از نرم‌افزار آماری SPSS، ورژن 20 و آزمون‌های Shapiro-Wilk، One Sample T-Test و Binomial Test انجام شد. انجام شد. <strong>یافته‌ها:</strong> بر اساس نتایج، میانگین غلظت فلزات سرب، روی و کادمیوم به ترتیب در عضله ماهی کوسه بال سیاه کوچک 5/5، 8/4 و 0/22mg/kg و در ماهی هامور به ترتیب 9/14، 13/54 و 0/27mg/kg بود که میانگین غلظت فلز سرب در هر دو ماهی، بیشتر از حد استاندارد سازمان جهانی بهداشت بود. مقدار شاخص بهره مخاطره کل برای ماهی کوسه باله سیاه کوچک و ماهی هامور کمتر از 1 بود. <strong>نتیجه‌گیری</strong>: جذب سرب، کادمیوم و روی به‌واسطه مصرف عضله خطری مصرف­کنندگان را تهدید نمی­کند، اما مقادیر فاکتور وضعیت به‌دست آمده برای ماهی کوسه باله سیاه کوچک و ماهی هامور در محدوده استاندارد معرفی شده برای ماهیان آب‌های آزاد قرار ندارد و نشان‌دهنده شرایط نامناسب این زیستگاه برای آبزیان از نظر سلامت و استرس‌های محیطی می‌باشد.