درآمدی بر زیبایی شناسی حکمت «قِیمَةُ کُلِّ إمرئٍ ما یُحْسِنُهُ»

Abstract

حکمت «قِیمَةُ کُلِّ امْرئٍ مَا یُحْسِنُهُ» از نهج‌البلاغه، دربردارندۀ ویژگی‌های بلاغی و معنوی فراوان است و از روزگاران گذشته تاکنون، موجب شگفتی، تحیر و تأمل برخی از اندیشمندان گردیده است. یافته‌های پژوهش، حاکی ازآن است که آن‌چه موجب تفاوت در دیدگاه شارحان و مترجمان این حکمت شده است، ترکیب «مَا یُحْسِنُهُ» می‌باشد؛ به این صورت که برخی این عبارت را به مفهوم «دانایی» و «علم»، وبرخی دیگر نیز آن را به مفهوم «کردار» و «عمل» شرح و ترجمه نموده‌اند. در حقیقت، از نظر امام7 ملاک و معیار شخصیت انسان در گرو علم و عمل او است و انسانی می‌تواند به نهایت کمال برسد که همواره و پیوسته بر مدار علم و عمل شایسته و نیک (برخوردار از حسن فعلی و حسن فاعلی)، گام بر‌دارد. پژوهش حاضر با روش توصیفی ـ تحلیلی ـ اسنادی بر آن است تا با بررسی ابعاد و جوانب زیباشناسانۀ عبارت مذکور از نهج‌البلاغه، دیدگاه شارحان، مترجمان و اندیشمندان متقدم و متأخر را مورد بررسی و تبیین قرار دهد.