ارتباط تنوع گیاهی با میزان ذخیره کربن در نیمرخ ارتفاعی جنگل‌های ویسر در غرب مازندران

Abstract

امروزه یکی از مهمترین چالش­های پیش­رو در جوامع بشری، گرمایش جهانی وکاهش تنوع­زیستی است. بر این اساس پژوهش حاضر دو رویکرد تنوع­زیستی زی­توده در اکوسیستم جنگلی را مد نظر قرار داده است که چالش در آنها یکی از مهمترین مسایل زیست­محیطی جهان محسوب می‌شود. جهت انجام پژوهش حاضر، نیمرخ ارتفاعی جنگل­های ویسر واقع در غرب مازندران انتخاب گردید. برای محاسبه زی­توده درختی و تنوع زیستی گیاهی در جنگل مورد نظر، در یک نیمرخ ارتفاعی (700 تا 1500 متر از سطح دریا) 9 طبقه در نظر گرفته شد و در هر طبقه 8 پلات به استثناء طبقه 1500 متر از سطح دریا با 5 پلات و در مجموع با 69 پلات 400 مترمربعی (20 20 متر) برداشت گردید. در هر یک از پلات­ها قطر برابر سینه تمام درختان بالای 5/7 سانتی­متر و سطح پوشش و نوع گونه­های آن شناسایی و اندازه­گیری گردید. جهت اندازه­گیری داده­های مربوط به پوشش گیاهی علفی، یک میکروپلات 100 مترمربعی (10 10متری) در مرکز پلات پیاده و نوع گونه­های علفی و درصد پوشش گیاهی آن بر اساس روش براون بلانکه مورد اندازه­گیری قرار گرفت. مقدار ذخیره کربن با ترکیب رابطه حجم، دانسیته خشک و ضریب کربن محاسبه شد. پس از تعیین اندازه­گیری­­های متداول در سطوح تعریف شده برای تعیین ارتباط بین شاخص­های تنوع­زیستی (غنا، یکنواختی و تنوع) و کربن از تجزیه واریانس یک­طرفه استفاده گردید. یافته­های پژوهش حاضر حاکی از آن بود که بین مقادیر زی­توده و میزان ذخیره کربن با شاخص­های تنوع در طبقات ارتفاعی ارتباط معنی­داری وجود ندارد. این نتایج نشان داد که در مدیریت صحیح جنگل برای پایش مناسب زی­توده در منطقه پژوهش از شاخص­های تنوع­زیستی نمی­توان به عنوان ابزاری کاربردی استفاده کرد.