پیش‌بینی بارش سالیانه بر پایه الگوهای سینوپتیک پیوند از دور با بهره گیری از مدل‌های آماری

Abstract

تغییرهای اقلیمی جهان و چرخه عمومی جو تحت تاثیر پدیده‌های بزرگ مقیاسی است که درسطح آب‌های آزاد جهان رخ می دهد. بسیاری از این پدیده‌ها که به سیگنال‌های بزرگ مقیاس اقلیمی2 معروف اند، از بیش از یک قرن پیش شناخته شده بودند. سیگنال‌های نام برده به طورمعمول با بهره گیری از شاخص‌هایی مانند فشار و دمای سطح آب اقیانوس‌ها محاسبه می‌شوند. به منظور بررسی امکان بهره گیری از مدل‌های آماری برای پیش‌بینی بارش سالیانه بر پایه الگوهای سینوپتیکی پیوند از دور، منطقه خراسان بزرگ شامل سه استان خراسان شمالی، خراسان جنوبی و خراسان رضوی گزینش شد. پس از بررسی‌های لازم و تکمیل خلاهای آماری، شمار 37 ایستگاه همدیدی، اقلیم شناسی و باران سنجی زیر پوشش سازمان هواشناسی کشور، گزینش و آزمون همگنی ران تست3 بر روی داده‌های بارش این ایستگاه‌ها انجام شد. در مرحله پس، در محیط نرم‌افزار Arc GIS، دوره زمانی بارش میانگین منطقه‌ای به روش مدل رقومی ارتفاعی4 محاسبه شد. با بهره گیری از روابط همبستگی به دست آمده بین بارش میانگین منطقه‌ای و سیگنال‌های هواشناسی شاخص در بازه‌های زمانی مختلف، مدل‌های آماری برای پیش‌بینی بارش سالیانه (دسامبر تا می) بهره گیری شده است. نتایج نشان می‌دهد مدل‌های آماری می توانند برای پیش‌بینی بارش به طور موفقیت آمیزی بهره گیری شوند. در این میان، ریشه میانگین مربعات خطا برای مدل گام به گام ورود متغیرها5 49 میلی‌متر به دست آمد.