بررسی حساسیت اراضی به فرسایش آبی و بادی با استفاده از مدل Raizal (مطالعة موردی: اراضی آبیک)

Abstract

ارزیابی فرسایش‌پذیری خاک امری ضروری است تا برای جلوگیری از تخریب آن در آینده‌ـ‌‌ به دلیل استفادة بیش از حد از ظرفیت ذاتی خاک و مدیریتِ نامناسب‌ـ تدابیری اندیشیده شود. به همین منظور، در این مطالعه، تخریب‌پذیری اراضی آبیک به فرسایش آبی و بادی برای کاربری‌های زراعی و مرتع، با استفاده از مدل Raizal، از زیرمدل‌های میکرولیز، ارزیابی شد. اطلاعات مورفولوژیکی و تجزیة فیزیکی و شیمیایی از بررسی و مطالعة 32 پروفیل خاک اخذ گردید. اطلاعات زراعی- اقلیمی و مدیریتی، شامل درجة حرارت و بارندگی، از داده‌های هواشناسی ایستگاه کلیماتولوژی باغ کوثر برای 17 سال اخیر جمع‌آوری شد. برای بررسی اثرِ تغییرات اقلیمی در ارزیابی اراضی این منطقه، برای سال 2080 میلادی (طی 70 سال آینده)، از منبع گزارش‌های سازمان تغییرات اقلیمی (IPCC) مختص غرب آسیا استفاده شد. تیپ‌های بهره‌وری مورد نظر برای ارزیابیْ گندم، ذرت، جو، و یونجه است. نتایجِ به‌دست‌آمده از مطالعات ارزیابی تخریب‌پذیری اراضی به فرسایش آبی و بادی با زیرمدل Raizal در محیط GIS به صورت نقشه تهیه گردید. اطلاعات به‌دست‌آمده از مدل‌های تخریب‌پذیری اراضی به فرسایش بادی، در هر دو کاربری زراعی و مرتع، نشان‌دهندة خطر تخریب‌پذیری درصد وسیعی از اراضی منطقه با شرایط مدیریت فعلی است که نتایج ارزیابیِ روش‌هایِ مدیریتیِ پیشنهادی به بهبود کلاس‌های تخریب‌پذیری خواهد انجامید.