پیش ‏بینی خطر زمین ‏لغزش در حوزه آبخیز رودخانه سیکان با استفاده از مدل آماری رگرسیون لجستیک

Abstract

زمین‏لغزش‏ها و ناپایداری‏هایِ دامنه‏ای مخاطرات مهمی هستند که موجب زیان‌های اقتصادی می‌شوند. حوزة رودخانة سیکان، به دلیل شرایط توپوگرافی، تکتونیک، زمین‌شناسی، چینه‏شناسی، و اقلیمْ مستعدِ زمین‏لغزش است و همواره این پدیده اتفاق می‏افتد. هدف از این مطالعه شناخت عوامل مؤثر در وقوع زمین‏لغزش‏های حوزة رودخانة سیکان، تعیین پتانسیل، و تهیة نقشة پهنه‏بندی خطر وقوع آن است. بدین منظور، یازده ویژگی‌‌ـ شامل متغیرهای ارتفاع به متر، شیب به درجه، جهت شیب، شکل سطح زمین، جنس سازند، فاصله از گسل به متر، فاصله از رودخانه به متر، کاربری اراضی، فاصله از جاده، فاصله از روستا، و بافت خاک‌ـ به عنوان متغیر مستقل و پراکنش زمین‏لغزش به عنوان متغیر وابسته، با استفاده از مدل رگرسیون لجستیک، تحلیل شد. نتایج نشان داد عوامل تأثیرگذار در وقوع زمین‏لغزش در حوضه به ترتیب عبارت‌اند از عوامل فاصله از رودخانه، کاربری اراضی، فاصله از روستا، جنس سازند، شیب، و شکل سطح زمین. در نهایت، منطقة مورد مطالعه، از نظر حساسیت به خطر وقوع زمین‏لغزش، به پنج کلاس طبقه‏بندی شد که، بر اساس آن، 05_/19 کیلومتر مربع دارای خطر خیلی کم بود، 85_/15 کیلومتر مربع دارای خطر کم، 94_/14 کیلومتر مربع با خطر متوسط، 58_/14 کیلومتر مربع با خطر زیاد، و 06_/9 کیلومتر مربع نیز دارای خطر خیلی زیاد. ارزیابی مدل نشان داد که میزان دقت مدل در این حوضه 2_/74 درصد است. نتایج این مطالعه می‌تواند در مدیریت خطر زمین‌لغزش و کنترل عوامل تشدیدکننده مفید باشد.