بررسی تأثیر باکتری آنتاگونیست Bacillus subtilis در کنترل بیولوﮊیکی بیماری مرگ گیاهچه چغندرقند

Abstract

با توجه به قدرت بالای آنتاگونیستی باکتری <em>Bacillus subtilis</em> (Ehrenberg) Cohn، اثر سه جدایه B.s.Ham<em> ، </em>204 و202 در شرایط آزمایشگاه و گلخانه بر بیماری مرگ گیاهچه چغندرقند ناشی از <em>Rhizoctonia solani</em> مورد مطالعه قرار گرفت. در کشت دو طرفه روی محیط کشت PDA<em>،</em> کلیه جدایهﻫا توانستند از رشد <em>R.solani</em> جلوگیری کنند. متابولیتﻫای فرار جدایهﻫای<em>B.subtilis </em>به خوبی رشد میسلیوم <em>R.solani</em> را کنترل نمودند. قابلیت بازدارندگی متابولیتﻫای فرار جدایهﻫای <em>B.subtilis</em> تحت تأثیرچند محیط کشت مطالعه شد. در این آزمایش<em>،</em> جدایه B.s.Hamروی محیط کشت PDA با 22/62 درصد بازدارندگی، بهترین اثر را در جلوگیری از رشد میسلیوم <em>R.solani </em>نشان داد<em>.</em> اثر بازدارندگی پنج غلظت (25-15-10-5-2 درصد) ترشحات مایع خارج سلولی جدایهﻫای باکتری در جلوگیری از رشد <em> R.solani</em>بررسی شد و مشخص گردید که غلظت 25 درصد ترشحات مایع خارج سلولی جدایهB.s.Hamبا70/73 درصد، بیشترین تأثیر را در جلوگیری از رشد میسلیوم<em>R.solani</em> دارد. در بررسیﻫای گلخانهﺍی مشخص شد که پوشش دادن بذر چغندرقند با عوامل آنتاگونیست (Seed coating) و یا اضافه نمودن آنﻫا به خاک (Soil drenching) درکاهش مرگ و میر گیاهچهﻫا در فاصله 30 روز پس از کاشت، تأثیر خوبی دارد و از این نظر بین تیمارها تفاوت معنیﺩاری وجود داشت. در بین جدایهﻫا،B.s.Ham با 59/64 درصد نسبت به شاهد آلوده، بهترین تأثیر را در کنترل این بیماری داشت. در مجموع، اضافه نمودن باکتریﻫای آنتاگونیست به خاک نسبت به پوشش دادن بذر، درکاهش مرگ و میرگیاهچه مؤثرتر بوده است.