تعیین تاریخ مناسب برداشت سه رقم چغندرقند در همدان

Abstract

کوتاه بودن طول دوره رشد در مناطق سردسیری عامل مهمی در عدم دستیـابی بـه حداکـثر محصـول چغنـدرقنـد است. به منظور مطالعـه میزان محدودکنندگی این عامل در پایان فصل رشد و امکان کاهش میزان این محدودیت، شش تاریخ برداشت (1/7, 10/7, 20/7, 30/7, 10/8 و 20/8) و در سه رقم بذر چغندرقند (سیمین یک, 9597 و BR1) مورد بررسی قرار گرفت. این تحقیق به صورت آزمایش-فاکتوریل و در طرح پایه بلوک‌های کامل تصادفی با چهار تکرار به مدت سه سال (77-1375) در ایستگاه تحقیقات کشاورزی اکباتان همدان اجرا گردید. کشت در اواسط اردیبهشت و عملیات داشت بر اساس توصیه‌ها و به صورت یکنواخت برای همه تیمارها انجام شد. در تاریخ‌های تعیین شده برداشت انجام و داده‌های جمع‌آوری شده تجزیه و تحلیل آماری گردید. نتایج تجزیه واریانس مرکب نشان داد که بین ارقام اختلاف معنی‌دار وجود داشته و رقمBR1 محصول ریشه، محصول قند و محصول قند سفید بیشتری نسبت به دو رقم دیگر تولید نموده است. اختلاف بین تاریخ‌های برداشت نیز از نظر محصول ریشه، محصول قندخام, محصول قندسفید، درصد قند، درصد قند سفید، ضریب استحصال و درآمد حاصله معنی‌دار بود. برداشت‌های بیست مهر تا بیست آبان محصول ریشه بیشتری نسبت به برداشت‌های اول و دهم مهر داشتند. بیشترین درصد قند خام و درصد قند سفید مربوط به تاریخ برداشت بیستم آبان بود که نسبت به بقیه برداشت‌ها برتری نشان داد. بالاترین محصول قند و محصول قندسفید نیز به ترتیب با 09/10 تن و 78/8 تن در هکتار متعلق به برداشت بیستم آبان بود که، نسبت به تمام تاریخ برداشت‌ها به استثنای دهم آبان، اختلاف معنی‌دار داشت. ضریب استحصال شکر نیز در برداشت دیرتر افزایش یافت و سه برداشت آخر نسبت به برداشت‌های قبلی برتر بودند از نظر درآمد حاصله بر مبنای میانگین سه سال و نرخ سال 79، به ترتیب برداشت‌های بیستم آبان, دهم آبان, سیﺍم مهر، بیستم مهر و دهم مهر به ترتیب 46، 39، 33، 26 و 17 درصد نسبت به اول مهر بیشتر بود.