تراریختی چغندرقند با ژن cry1Ab به کمک آگروباکتریوم و ایجاد گیاهان تراریخته مقاوم به آفت پرودنیا (Spodoptera littoralis)

Abstract

آفات پروانه‌ای چغندرقند باعث خسارت شدید این محصول در اکثر نواحی زیر کشت دنیا به خصوص در ایران می‌شوند. به‌دلیل محدودبودن منابع ژنتیکی مقاومت به حشرات زیان‌آور و سیستم چندژنی مقاومت به این صفت، تهیه ارقام مقاوم به آفات آن از طریق اصلاح کلاسیک مشکل است. بهبود بیوتکنولوژیکی از طریق انتقال ژن‌های مختلف ازجمله ژن‌های <em>Bt</em> می‌تواند یک استراتژی مکمل و جایگزین برای مبارزه با آفات چغندرقند به حساب آید. دو رقم دیپلوئید 7233 و HM1990 جهت تراریختی به کمک <em>Agrobacterium tumefasiens</em> سویهGV3101 حاوی پلاسمید pBI35Scry حامل ژن <em>cry1Ab</em> تحت کنترل راه‌انداز 35S CaMV و ژن گزینشگر <em>nptII</em> استفاده شد و برگ حاوی پایه جوانه به عنوان ریزنمونه در تراریختی بکار رفت. جوانه‌های تراریخت احتمالی در محیط کشت حاوی غلظت‌های مختلف کانامایسین غربال شدند. آنالیز PCR، حضور ژن <em>cry1Ab</em> را در بیش از50 درصد گیاهچه‌های مقاوم به کانامایسین نشان داد. آنالیز لکه‌گذاری نقطه‌ای (dot blotting) درج حداقل یک نسخه از تراژن در ژنوم گیاهان تراریخته را تایید کرد. آنالیز وسترن با استفاده پادتن پلی‌کلونال اختصاصی Cry1Ab، حضور پروتئین هدف با اندازه مورد انتظار kDa 67 را در لاین‌های تراریخته T0 مورد بررسی نشان داد. بر اساس نتایج حاصل از آزمایش زیست سنجی با استفاده‌از لارو کرم برگخوار پرودنیا (<em>Spodoptera littoralis</em>)، گیاهان تراریخته مقاومت بهبود یافته‌ای بر علیه آفت، با مرگ و میر70-37 درصد در طول یک هفته، نشان دادند.