ارزیابی مدلهای ارتفاعی رقومی جهانی در قیاس با مدلهای محلی از منظر ارتفاع و شیب

Abstract

امروزه اطلاعات ارتفاعی رقومی (DEM) کار بردهای وسیعی در شاخه های مختلف پژوهشی و اجرایی پیدا کرده اند. در این میان، محصولات جهانی ارتفاعی به صورت رایگان در اختیار همگان قرار گرفته و مورد استفاده وسیع می باشند. دو جنبه مهم هر DEM، اطلاعات ارتفاعی و شیب می باشد. در تحقیق حاضر سه محصول ارتفاعیجهانی ASTER, SRTM90و SRTM30با محصول DEM سازمان نقشه­برداری کشور، از منظر اطلاعات ارتفاعی و شیب برای اولین بار مقایسه گردیده است. در این مقایسه دو منطقه در نظر گرفته شده است که یکی دارای مناطق پست بیشتری (منطقه تازه-آباد) نسبت به دیگری (منطقه بومهن) است. جهت ارزیابی دقت محصولات چهارگانه، داده‌های ارتفاعی نقشة 1:2000 منطقه‌های مذکور نیز تبدیل به DEM گردیدند. نتایج نشان می­دهند که از دیدگاه خطای باقیمانده (RMSE) و همچنین تعداد سلول با خطای کم، محصول سازمان نقشه‌برداری کشور از سه داده دیگر مناسب­تر است. به دنبال آن SRTM30 بهترین داده ارتفاعی بوده است. SRTM90و ASTER به ترتیب محصولات ارتفاعی با دقت بیشتر بوده‌اند. در محصول شیب نیز همین رابطه تقریبا برقرار است، بجز آن که محصول SRTM90 با توجه به توپوگرافی حساسیت نشان می­دهد و در مناطق با شیب بیشتر تطابق کمتری با واقعیت دارد. به ‌طور‌کلی در محصول شیب رفتار هر چهار محصول در دو منطقه مورد آزمایش مشابه بوده است که این امر نشان دهنده­ی پایداری بیشتر محصول شیب نسبت به ارتفاع است.