تحلیلی بر درجه توسعه یافتگی شهرستان های استان آذربایجان غربی

Abstract

توسعه سریع و شتابان شهرنشینی در کشورهای در حال توسعه و تمرکز روز افزون جمعیت و فعالیت­ها در برخی از مناطق، توازن و تعادل منطقه­ای را برهم زده است. چنین ویژگی را می­توان معلول سیاست­های رشد قطبی شدن دانست که در نتیجه آن بخش عمده­ای از امکانات کشور در یک یا چند منطقه متمرکز و سایر مناطق از پروسه توسعه باز می­مانند. برای ایجاد تعادل مکانی و نظم فضایی، علم برنامه­ریزی منطقه­ای مطرح و هدف آن رفع نابرابری­های منطقه­ای و ناحیه­ای می­باشد. این مقاله در راستا تمرکز گرایی و تحلیل نابرابری­های منطقه­ای در سطح ناحیه­ای (استان آذربایجان غربی) از نظر امکانات و خدمات در زمینه­های مختلف می­پردازد. تحقیق به دنبال پاسخ به این سوأل است که تفاوت توسعه و نابرابری­های ناحیه­ای در شهرستان­های استان آذربایجان غربی به چه اندازه است؟ آیا ارتباطی بین سطح توسعه و نرخ شهرنشینی در کشور وجود دارد؟ روش تحقیق به صورت توصیفی-تحلیلی بوده که در آن24 شاخص کمی و کیفی انتخاب و بعد از وزن دهی به آنها با استفاده از روش آنتروپی شانون،14 شهرستان استان آذربایجان غربی با روش تاپسیس خطی درجه توسعه یافتگی با تعیین رتبه‌بندی مشخص و سپس با استفاده از ضریب همبستگی ارتباط سطح توسعه با نرخ شهرنشینی در استان بررسی شده است. نتایج تحقیق ضمن ارائه رتبه بندی شهرستان­های استان به لحاظ توسعه؛ مؤید ارتباط معنادار بین سطح توسعه یافتگی شهرستان­های استان با نرخ شهرنشینی آنها دارد.