اثرات اقتصادی و اجتماعی خشکسالی بر نواحی روستایی شهرستان گرمی (مطالعه موردی: دهستان آزادلو)

Abstract

در حال حاضر خشکسالی، یکی از مخاطرات مهم طبیعی محسوب می ­شود که دارای اثرات مستقیم و غیر مستقیم به ویژه در نواحی روستایی است. از جمله پیامدهای خشکسالی در نواحی روستایی، پیامدهای اقتصادی و اجتماعی است. از این رو بررسی علمی این پدیده به منظور برنامه­ریزی و مقابله با آن ضروری می ­باشد. این مقاله به بررسی آثار خشکسالی سال­ های 1384 تا 1388 بر وضیعت جامعه روستایی شهرستان گرمی پرداخته است. روش تحقیق از نوع توصیفی- تحلیلی بوده و برای جمع آوری داده­ ها از دو روش اسنادی و میدانی استفاده شده است. جامعه آماری تحقیق را جمعیت روستایی دهستان آزادلو با 24 روستا و خانوار 919 تشکیل می ­دهد که از بین آن­ها 6 روستای بالای 50 خانوار که تأثیر خشکسالی بر آن­ها بیشتر بوده به عنوان جامعه نمونه انتخاب شده است. برای بررسی جامعه نمونه با استفاده از فرمول کوکران 270 پرسش­نامه به صورت طبقه­ بندی شده تصادفی در روستاهای نمونه تکمیل شده و برای تجزیه و تحلیل داده­ های پرسش­نامه ­ای از نرم افزار SPSS استفاده گردیده است. نتایج حاصل از یافته­ های تحقیق حاکی از آن است که خسارات ناشی از خشکسالی در کاهش درآمد و پس­انداز، تغییر در ساختار شغلی روستا، افزایش تمایل به مهاجرت از روستا، کاهش مشارکت و روابط اجتماعی و کاهش دام­ها و تولیدات کشاورزی، تأثیر داشته است.