مقایسۀ نسبت نوسازی و شریعت در ایران و مالزی در سدۀ اخیر

Abstract

شروع نوسازی در اوایل قرن نوزده میلادی در اکثر کشورهای اسلامی باعث واکنش نیروهای دینی و روحانیت در مواجهه با این پدیده شد و همین امر سبب شد که این کشورها در مقابل این اتفاق و راه‌های تعامل با آن واکنش‌های متفاوتی نشان دهند. به‌طور معمول در هر یک از این کشورها مخالفان و موافقانی پدیدار شدند که مواضع­شان با مواضع حاکمان و فقیهان همگونی‌ها و ناهمگونی‌های فراوانی داشته‌اند.این پژوهش به‌مقایسۀ نقش شریعت اسلام در مقابل جریان نوسازی، در دو کشور مسلمان ایران و مالزی پرداخته است. این موضوع تاریخی، با روش اسنادی و با استفاده از مدارک دست اول و دوم مورد مطالعه قرار گرفته است. لذا این مقاله میزان قدرت شریعت در دو کشور مسلمان را بررسی می‌کند. در این مقاله همچنین به‌نحوۀ برخورد روحانیان به‌عنوان حاملان و مدافعان شریعت در این کشورها با نیروهای نوسازی پرداخته می­شود. این اثر نشان می­دهد که چگونه شریعت در ایران در دوره­های زمانی مختلف کارکردی متفاوت با شریعت در مالزی داشته است و چگونه در مقابل نوسازی­گرایان در دوره­های تاریخی مختلف ایستادگی کرده است؛ در حالی که در مالزی شریعت و روحانیان حامیِ آن چنین نقشی را ایفا نکرده­اند. در این مقاله آرای دیویس در باب نسبت دین و نوسازی به‌منزله­ی را­ه­نمای نظری کار مورد استفاده قرار گرفته است. <strong> </strong>