تبیین جامعه‌شناختی ترس از جرم : مطالعه موردی شهروندان زنجانی

Abstract

امروز ترس از جرم (احساس ناامنی) به واقعیت اجتماعی متمایزی حتی مهم‌تر از خود جرم مبدل شده است. بیشتر پژوهش‌های انجام گرفته در این خصوص به شکل توصیفی بوده و تلاش‌های سیستماتیک چندانی برای شناخت عوامل مؤثر بر آن به عنوان یک مسئله اجتماعی، صورت نگرفته است. با این حال نتایج حاصل از این معدود پژوهش‌ها نشان می‌دهد احساس امنیت (ذهنی) به اندازه خود امنیت (عینی) در جامعه وجود ندارد. از این گذشته ترس از جرم و ناامنی از عوامل متعددی در سطوح خرد، میانه و کلان متأثر بوده و مقوله‌ای صرفآ امنیتی و انتظامی نمی‌باشد. پژوهش حاضر دو هدف عمده را تعقیب می‌کند: اول بررسی متون نظری و تجربی مرتبط با ترس از جرم و احساس ناامنی (جانی و مالی) دوم، تعیین میزان ترس از جرم و برخی عوامل مؤثر بر آن. یافته‌های تحقیق حاضر که به شیوه پیمایش مقطعی بر روی نمونه‌ای از شهروندان زنجانی صورت گرفته، نشان می‌دهد احساس ترس نسبتآ اندکی در میان این پاسخگویان وجود دارد و عوامل فردی (مثل سن، جنس، درآمد خانوار، تحصیلات) در مقایسه با عوامل زمینه‌ای (تلقی از خطر قربانی شدن، رضایت از محل، نگرش به پلیس و منطقه سکونت) از توان تبیینی لازم برخوردار نیستند.