کاربری فیس‌بوک و سرمایة اجتماعی مقایسه دانشجویان کاربر و غیرکاربر در دانشگاه تهران

Abstract

پژوهش حاضر به بررسی رابطه کاربری شبکه اجتماعی مجازی فیس بوک و سرمایة اجتماعی می‌پردازد. گسترش تعاملات اجتماعی درفضاهای مجازی از سوی جوانان و دغدغه کاهش روابط و تعاملات و مشارکت اجتماعی آنان در دنیای واقعی مباحث گسترده‌ای را در زمینه چگونگی تأثیر پذیری سرمایه اجتماعی جوانان از کاربری شبکه‌های اجتماعی مجازی موجب گردیده است و اثرات کاهنده و یا فزاینده کاربری این شبکه‌های اجتماعی برسرمایه اجتماعی در پژوهش‌هایی متعددی درجهان مورد بررسی قرارگرفته است. به همین منظور درمقاله حاضر با بررسی و مقایسه سرمایه اجتماعی دانشجویان کاربر و غیرکاربر کم وکیف کاربری فیس بوک و رابطه آن با ابعاد ساختی و شناختی سرمایه اجتماعی و مؤلفه‌های آن مورد بررسی قرار گرفته است. این پژوهش با روش پیمایش انجام شده است و جمعیت آماری آن را 336 نفر از دانشجویان دانشگاه تهران تشکیل می‌دهند که با روش نمونه‌گیری خوشه‌ای متناسب با حجم انتخاب شده و سپس با استفاده از ابزار پرسش‌نامه، اطلاعات جمع‌آوری و مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است. نتایج تحقیق میزان بالاتر سرمایه اجتماعی را در نزد دانشجویان کاربر در مقایسه بادانشجویان غیر کاربر نشان می‌دهد. هرچند تأثیر کم و کیف کاربری فیس بوک بر ابعاد مختلف سرمایه اجتماعی یکسان نبوده و بر اساس یافته‌های پژوهش، تنوع استفاده از فیس بوک با سرمایه اجتماعی و برخی مؤلفه‌های آن نظیر اندازه شبکه واقعی، انواع هنجارهای همیاری و آگاهی اجتماعی ارتباط مثبت دارد در حالی که میزان استفاده از فیس بوک با مؤلفه حمایت‌ اجتماعی و سرمایه اجتماعی در کل ارتباط منفی را نشان داده است.