پیش بینی خودکارآمدی در ریاضی بر اساس جهت گیری های هدف در میان دانش آموزان سرآمد تحصیلی

Abstract

هدف از پژوهش حاضر، پیش­بینی خودکارآمدی در ریاضی براساس جهت­گیری­های هدف در میان دانش­آموزان سرآمد تحصیلی بود. بدین منظور، 311دانش­آموز سال اول دبیرستان (141 دختر و 170 پسر) به روش خوشه­ای از دبیرستان­های پرورش استعدادهای درخشان و نمونهدولتی واقع در شهرستان شیراز انتخاب شدند. مقیاس جهت­گیری هدف در ریاضی و پرسشنامهخودکارآمدی در ریاضی به عنوان ابزار سنجش به کار برده شد. پژوهش حاضر، شواهدی مبنیبر روائی و پایائی قابل قبول این ابزارها فراهم ساخت. یافته­ها­ نشان داد که رابطهمعنی­­دار بین جهت‌گیری­های هدف وخودکارآمدی در ریاضی بر­قرار است. چنان که فزونی تبحرگرائی و عملکردگرائی باافزایش خودکارآمدی همراه بود، در حالی که عملکردگریزی رابطه منفی با مؤلفه­ها و کلخودکارآمدی در ریاضی داشت. نتایج تحلیل­های رگرسیون چندگانه بیانگر آن بود کهتبحرگرائی در فرآیند یادگیری درس ریاضی، مهم­ترین عامل پیش­بینی­کننده خودکارآمدیاست. عملکردگرائی اگرچه به طور مثبت دو مؤلفه و کل خودکارآمدی را پیش­بینی می‌نمود،امّا نسبت به تسلط­گرائی، نقش پیش­بینی­کنندگی به مراتب ضعیف­تری داشت. بر خلاف آن،فزونی عملکردگریزی با کاهش مؤلفه­های خودکارآمدی در ریاضی همراه بود. تلویح یافته­هایپژوهش حاضر برای دست‌اندرکاران آموزش و پرورش فراگیرندگان سرآمد تحصیلی، تأکیدبیشتر بر راه­کارهائی است که آنان را به اهداف درونی یادگیری در درس ریاضی هدایتنماید.