تفاوت عملکرد تحصیلی در نیمرخ‌های یادگیری فعال و باورهای انگیزشی دانش-آموزان

Abstract

هدف این پژوهش، بررسی تفاوت عملکرد تحصیلی در نیمرخ­های یادگیری فعال و باورهای انگیزشی دانش­آموزان بود. جامعه‌ی آماری، کلیه دانش­آموزان دوره متوسطه شهر تهران بودند، که تعداد 379 نفر (184نفر پسر و 195نفر دختر) از آنها به عنوان نمونه با استفاده از شیوه نمونه­گیری خوشه‌ای تصادفی چندمرحله­ای انتخاب شدند. برای سنجش کاربست یادگیری فعال از پرسشنامه محقق­ساخته، برای اندازه­گیری باورهای انگیزشی از پرسشنامه راهبردهای انگیزشی برای یادگیری، و برای سنجش عملکرد تحصیلی از میانگین نمرات دروس دانش­آموزان (معدل نیمسال) به صورت خودگزارش­دهی استفاده شد. یافته‌ها بیانگر روایی نمرات مقیاس­های کاربست یادگیری فعال و باورهای انگیزشی بود. مقدار ضریب آلفای کرونباخ برای نمرات کل پرسشنامه کاربست یادگیری، 88/0 و پرسشنامه باورهای انگیزشی، 80/0 به‌دست آمد. به منظور تجزیه و تحلیل داده­ها از تحلیل خوشه­ای استفاده گردید. نتایج تحلیل خوشه­ای نشان داد که بین دو نیمرخ یادگیری ـ انگیزش بالا و یادگیری ـ انگیزش پایین حاصل از مؤلفه­های یادگیری فعال و باورهای انگیزشی در دانش‌آموزان، از لحاظ عملکرد تحصیلی تفاوت معنادار وجود دارد. عملکرد تحصیلی خوشه یادگیری ـ انگیزش بالا نسبت به خوشه یادگیری ـ انگیزش پایین، مطلوب­تر بود.