نهضت اصلاحی راما کریشنا و شاگردش ویوکانندا در هند

Abstract

در سده نوزدهم، جنبش اصلاحی راماکریشنا در حیات دینی-اجتماعی هند تحول شگرفی را ایجاد نمود. راماکریشنا با تاثیر پذیری از ادیان و فرهنگ های مختلف، توانست تعالیم نوینی را به جامعۀ هند ارائه دهد. اگر چه مبانی اعتقادی و تفکرات او ریشه در باورها و سنت هندوئیزم دارد، اما نظام فکری منسجم او و شاگرداش روشی برای توسعۀ اندیشه هایش در جهان معاصر گردید. چه نگرشی موجب گردید تا این جنبش اصلاحی هند ابعاد جهانی به خود بگیرد؟ راما کریشنا با توضیح دو نظریۀ توحیدی و وحدت وجودی، نه تنها به تجربه های حیات عرفانی دست یافت، بلکه توانست جنبه های حیات دینی-اجتماعی مردم را بر مبنای اعتقاد به جوهریت واحد ادیان (وحدت ادیان) و حقیقت یگانه (خدا) تفسیری جدید نماید تا جائی که تنها راه آرامش بشر را عشق الهی و محبت عاشقانه به انسان ها می دانست که پس از او شاگردانش مبانی فکری او را در بارۀ خداشناسی، انسان، جهان و جامعه گسترش داد. در این جستار سعی داریم تا به روش توصیفی-تحلیلی به طرح نظریات بنیانگذاران این نهضت و به نقد و تحلیل شباهت ها و تفاوت های آنها بپردازیم.