تأثیر ساختار حکومت بر آسیب های اجتماعی وسیاسی دوره صفویه از نگاه قطب الدین نیریزی

Abstract

دوران صفویه یکی از دوران‏های درخشان ایران است . این دوران از چند جهت اهمیت دارد اول اینکه بعد از قرن ها مجددا یک دولت واحدی بر سرزمین های ایران زمان ساسانی تشکیل شد و به تعبیر دیگر ملیت ایرانی شکل گرفت و دوم اینکه از جهت مذهبی ، شیعه در این سرزمین رسمیت یافت که این رسمیت تاکنون ادامه دارد . اما از جهت دیگر رشد و آبادانی اقتصادی و فرهنگی و اجتماعی و علمی در این دوره را شاهد هستیم . اما همین حکومت در برابر عده ای شورشی افغان سر تسلیم فرود آورد و سقوط نمود . در اواخر دوره صفویه آسیب‏های مختلف اجتماعی و سیاسی در قلمرو صفویه وجود داشت که زمینه‏های شکست و اضمحلال حکومت صفویه را فراهم نمود . برخی از دانشمندان و متفکران در آن روزگار با توجه به تحولات اجتماعی و سیاسی صفویه آثاری را در آسیب‏های اجتماعی آن دوران به رشته تحریر در آوردند و برای حل آن آسیب‏ها راه حل‏هایی ارایه داده بودند . قطب الدین نیریزی(1100-1173 ) از جمله این افراد است که رساله‏های مختلفی را در نقد اوضاع صفویه نگارش نموده است و راه حل هایی را نیز برای اصلاح جامعه پیشنهاد کرده است . قطب الدین نیریزی علت اصلی آسیب های اجتماعی را در ساختار حاکمیت صفویه می داند .و حل مسائل اجتماعی و آسیب های اجتماعی را در اصلاح ساختار حکومت می داند .