تحلیل محتوای کتاب مطالعات اجتماعی دورة اول دبیرستان بر اساس شاخص‌های محتوایی برنامه درسی ملی

Abstract

هدف از پژوهش حاضر، تحلیل محتوای کتاب درسی مطالعات اجتماعی دورة اول دبیرستان بود. روش پژوهش از طریق تحلیل محتواست. جامعة آماری پژوهش، کتاب درسی مطالعات اجتماعی اول دبیرستان بود که متشکل از 1605 جمله، تصویر و عبارات مستقل است. منابع مورد مطالعه و تحلیل در این پژوهش، چک‌لیست تحلیل محتوای کمی است. نتایج یافته‌های پژوهش گویای آن است که درمجموع حدود 34 درصد از پیام‌های کتاب درسی منطبق بر تربیت اجتماعی است. شاخص‌های مشارکت اجتماعی حدود 103 مورد و شاخص وحدت و همبستگی 90 مورد می‌باشند که بیشترین فراوانی را در کتاب درسی به خود اختصاص داده است. به‌عنوان نتیجه‌گیری می‌توان گفت مؤلفه‌های بسیار مهم تربیتی که تقریباً در این کتاب نادیده گرفته شده است مواردی مانند حیا و امربه‌معروف و نهی از منکراست. علاوه بر اینکه صداقت، عدالت، نقدپذیری و... از اجزای اساسی تربیت اجتماعی است که با توجه به یافته‌های پژوهش محتوای کتاب نادیده گرفته شده است.