تأثیر آموزش مهارتهای کنترل کودک به مادران بر کاهش علایم اختلال نقص توجه / بیش‌فعالی کودکان و افسردگی مادران

Abstract

اختلال نقص توجه / بیش‌فعالی (ADHD) برای بسیاری از دانش‌آموزان مشکلات زیادی ایجاد می‌کند و بر عملکرد شناختی‏، اجتماعی، هیجانی و خانوادگی و سپس در بزرگسالی بر عملکرد شغلی و زناشویی آنان تأثیر می‌گذارد. از سوی دیگر، والدین کودکان مبتلا به اختلال نقص توجه/ بیش‌فعالی، فشار روانی بیش از حدی را تجربه می‌کنند و افسردگی، احساس محدودیت، ناکامی بالا، توانایی و اعتماد به‌نفس پایین و نیز اختلاف زناشویی در بین آنها مشاهده می‌شود. هدف از پژوهش حاضر، بررسی اثربخشی آموزش رفتاری کنترل کودک به والدین بر کاهش نشانه‌های نقص توجه / بیش‌فعالی و بهبود عملکرد رفتاری کودکان و نیز کاهش میزان گرایش به افسردگی مادران کودکان مبتلا به این اختلال است. برای این منظور 22 دانش‌آموز 6 تا 11 ساله مبتلا به نقص توجه / بیش‌فعالی که به مراکز مشاوره و بهداشت روانی شهرستان ساری مراجعه کرده‌اند از طریق مصاحبه بالینی و پرسشنامه SNAP-IV به شیوه‌ای هدفمند برای پژوهش انتخاب شدند. سپس افراد نمونه از نظر متغیرهای سن، جنسیت و تحصیلات با هم همتاسازی شده و بر حسب تصادف در گروه آزمایش و گواه قرار گرفتند. در جلسه‌های برنامه آموزشی مهارتهای کنترل کودک در گروه آزمایش فقط مادران شرکت کردند و به مدت 14 جلسه تحت آموزش مطابق برنامه بارکلی (1981) و نیز فورهند و مک‌ماهون (1981) قرار گرفتند‌ اما گروه گواه تا پایان پس‌آزمون هیچ آموزشی دریافت نکرد.