رابطۀ ادراک تصویر بدنی، شاخص تودۀ بدنی و فعالیت بدنی در زنان سالمند

Abstract

تصویر بدنی یک ساختار چندبعدی است که به ادراک فرد از ظاهر خود اشاره دارد. تصویر بدن نشان می‌دهد که چگونه افراد در مورد خود و ظاهرشان فکر کرده و آن را احساس می‌کنند. ابعاد مختلف تصویر بدنی برای سلامت جسمی و روانی یک فرد قابل توجه است. نگرانی‌های مربوط به تصویر بدنی و نارضایتی از آن در دهه‌های اخیر افزایش یافته است. هدف تحقیق حاضر، بررسی رابطۀ بین تصویر بدنی (به‌عنوان ادراک ذهنی)، شاخص توده بدنی (به‌عنوان ادراک عینی) و میزان فعالیت بدنی در زنان سالمند است. این پژوهش از نوع توصیفی- همبستگی است. به این منظور 201 نفر به‌عنوان نمونه، به‌صورت نمونه‌گیری در دسترس از سالمندان زن شهر تبریز انتخاب شدند و پرسش‌نامه‌های اطلاعات فردی و سن افراد، تصویر بدنی ادراک‌شده سیلهوت‌ و پرسش‌نامه میزان فعالیت‌ بدنی پافنبرگ را تکمیل کردند. داده‌ها با استفاده از آزمون‌های خی دو پیرسون، رگرسیون ساده خطی و تحلیل تشخیص در سطح معناداری 05/0 مورد ارزیابی قرار گرفتند. یافته­ها نشان دادند که بین شاخص توده بدنی و تصویر بدنی در زنان سالمند (خی دو= 07/57 و 9= df و 0001/0 = p) ارتباط معناداری وجود دارد. 69 درصد زنانی که دارای وزن نرمال بودند، ادراک صحیحی از تصویر بدنی خود داشتند. همچنین نشان داده شد که تصویر بدنی در زنان سالمند تقریباً 34 درصد واریانس شاخص توده بدنی را تبیین می‌کند. همچنین تابع تشخیص نشان داد که 97 زن سالمند از 201 نفر به‌درستی؛ یعنی با نرخ موفقیت 2/48 درصد دسته‌بندی شده‌اند.با توجه به یافته­ها شاخص توده بدنی و سن بهترین پیش‌بینی کننده ادراک از تصویر بدنی در زنان سالمند است، درحالی‌که میزان فعالیت بدنی در این تحقیق نتوانست تصویر بدنی را به‌خوبی تبیین کند.