تبیین وضعیت و عوامل مؤثر بر مصرف کتاب به عنوان مؤلفه سبک زندگی (مورد مطالعه: شهروندان شهرستان کاشان در سال 1392)

Abstract

مصرف کالاهای فرهنگی به عنوان یکی از گویاترین شاخص­های بررسی سبک زندگی افراد و گروه­های اجتماعی است. در این ارتباط، کتاب به عنوان کالای فرهنگی و کتاب‌خوانی به عنوان یک فعالیت فرهنگی از شاخص­های مهم میزان مصرف فرهنگی هر جامعه محسوب می­شود که به یک نوع سبک مصرف منجر می­گردد. در این میان، مصرف کتاب بخشی از سبک زندگی و در تعامل با آن قرار دارد. هدف اساسی این مقاله بررسی وضعیت مصرفی کتاب و نیز عوامل مؤثر بر آن در بین شهروندان است. جهت تبیین وضعیت مصرفی کتاب به عنوان یکی از مؤلفه­های سبک زندگی در بین شهروندان از نظریه بوردیو استفاده شده است. مطالعه از نوع پیمایش است و برای جمع‌آوری داده­ها از ابزار پرسش­نامه و تکنیک مصاحبه استفاده شده است. جامعة آماری تحقیق تمام شهروندان 15 سال به بالای شهر کاشان در سال 1392 است که بر اساس فرمول نمونه­گیری کوکران تعداد 294 نفر به عنوان حجم نمونه تعیین و به روش تصادفی انتخاب گردیده­اند. نتایج تحقیق نشان می­دهد که مصرف کتاب بر مبنای انگیزة مصرف کتاب متفاوت بوده و انگیزة لذت بردن از کتاب مهم‌ترین عامل در ایجاد تفاوت مصرف کتاب در جامعة مورد بررسی است. همچنین نتایج مقادیر آماره­های ضریب تعیین پزودو بیانگر تبیین 69 تا 87 درصد از واریانس میزان مصرف کتاب در سبک­های مصرفی دانش‌محور و فراغت­محور توسط عوامل مؤثر مورد بررسی در بین شهروندان است.