استفاده از بقایای ریز مهره‌داران در بازسازی اقلیم دیرینه اواخر کواترنر (هولوسن)، شرق ایران

Abstract

مطالعه بقایای ریز مهره‌داران مناطق شرقی ایران با توجه به رسوبات کواترنر کمتر و تفاوت جغرافیای زیستی آنها با نواحی غربی و شمال غربی ایران از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است . مطالعه دیرینه جغرافیای زیستی و بررسی تغییرات اقلیمی کواترنر بر روی مجموعه‌های جانوری شرق و شمال شرق ایران منجر به شناسایی بقایای استخوانی و دندانی گونه Tatera indica از رسوبات اواسط تا اواخر هولوسن نواحی کنار صندل جیرفت (اوایل هولوسن) و تپه نادری مشهد (اواخر هولوسن) گردید. یافتن این بقایا در ناحیه تپه نادری مشهد حاکی از تغییرات اقلیمی شدیدی در این بخش از کشور می‌باشد، زیرا این گونه در حال حاضر در مناطق شمال شرقی ایران یافت نمی‌شود و این در حالی است که تراکم بقایای یافت شده در جیرفت فراوان بود. این گونه نسبت به سرما بسیارحساس بوده و به جز سرما با سایر شرایط اکولوژیکی قابلیت سازش پذیری دارد. علاوه بر جیرفت، مدارک به دست آمده از زیای این جانور در سایر مناطق نیمه جنوبی کشور نشان می‌دهد که از حدود ده هزارسال پیش و از زمان آغار هولوسن تا کنون و همزمان با گرم شدن تدریجی هوا، تغییراتی در انتشار اصلی این گونه در این بخش از ایران به وجود نیامده است که این امر می‌تواند حاکی از پایداری و مقاوم بودن این جانوران به‌ویژه در برابر شرایط گرم باشد .