بررسی ویژگی‬های رسوبی- دیاژنزی و ژئوشیمیایی سازند ایلام در شمال‬غرب آبدانان، کبیرکوه

Abstract

در مطالعۀ حاضر، سازند ایلام از گروه بنگستان با سن کرتاسۀ پسین در شمال‌غرب آبدانان واقع در تاقدیس کبیرکوه ازنظر ویژگی‌های رسوبی، فرایندهای دیاژنزی و ژئوشیمیایی بررسی شده است. مطالعه‌های صحرایی نشان می‌دهند این سازند در برش مطالعه‌شده با ضخامت 281 متر از سنگ‌آهک‌های توده‌ای، متوسط تا نازک‌لایه با میان‌لایه‌های شیل و آهک آرژیلی تشکیل شده است. مرز بالایی و پایینی سازند ایلام در برش مطالعه‌شده به‌ترتیب با سازند گورپی و سازند سروک به‌طور ناپیوسته است. بر اساس نتایج پتروگرافی، نه ریزرخساره و یک پتروفاسیس برای سازند ایلام شناسایی شده است که عمدتاً در زیرمحیط رمپ خارجی- حوضه نهشته شدهاند. فرایندهای مهم دیاژنزی که سازند ایلام را در برش مطالعه‌شده تحت‌تأثیر قرار دادهاند، عبارتند از: میکرایتی‌شدن، سیمانی‌شدن، تراکم مکانیکی و شیمیایی، انحلال، پیریتی‌شدن، فسفاتی‌شدن و گلاکونیتی‌شدن. ویژگی‌های ژئوشیمیایی (عناصر اصلی و فرعی) توالیهای کربناتۀ ایلام، بسته‌بودن محیط دیاژنتیکی سازند را نشان می‌دهند. تغییرات V/Cr، V/(V+Ni) و Ni/Co نشان می‌دهند نمونه‌های کربناتۀ سازند ایلام در شرایط نیمه‌اکسیدی و عمدتاً احیایی قرار گرفته‌اند. تغییر دادههای ژئوشیمیایی عناصر Sr/Ca، Sr/Na،Sr/Mn، Ag، V، Ni، Zn، Sr، Fe، Co و P به شناسایی مرز دو سازند سروک و ایلام در تاقدیس کبیرکوه در برش آبدانان کمک کرده است.