ارائه یک سناریوی هنجاری مبتنی بر رویکرد اخلاق گفتمانی برای تصمیمات سیاستی

Abstract

تحقیق در عملیات مجموعه‌ای از مدل‌ها برای بررسی مسائل سازمانی است. مدل‌های کلاسیک این رشته به دنبال بهینه‌سازی بوده و روی ارزش‌های کمّی، عینی و قابل اندازه‌گیری تأکید می­کنند. مسائل بسیاری وجود دارند که طیف ذینفعان و ارزش‌های حاکم آن مسأله، گسترده بوده و با منطق سنتی نمی‌توان آنها را مورد بررسی قرار داد. محققین تلاش کرده‌اند با رویکرد اخلاق گفتمانی هابرماس و ارزش‌های سه‌گانه مطرح در آن، یک سناریوی هنجاری برای مدل‌های تحقیق در عملیات ارائه دهند. علت گزینش رویکرد هابرماس در مقایسه با رویکردهای دیگر از جمله فایده‌گرایی و دیدگاه کانتی، جامعیت آن است. ارزش‌های مطرح در رویکرد هابرماس عبارتند از: ارزش‌های عمل‌گرایانه، ارزش‌های اجتماعی یا اخلاقی و ارزش‌های جهان‌روا که با توجه به این ارزش‌ها، سه نوع مدل عمل‌گرا، مشارکتی و هنجاری شناسایی شده‌اند. علاوه بر این مدل‌ها، یک مدل مطلوب و ترکیبی نیز برای مسائل سازمانی معرفی شده است. مدل‌های متکثر به دنبال بهبود بوده، بر ارزش‌ها و عقلانیت چندگانه تأکید دارند و مبتنی بر فلسفه پراگماتیسم انتقادی هستند. در این مقاله، طبقه‌بندی پژوهشگران با رویکرد کینی مورد مقایسه قرار گرفته و مزیت‌های آن طرح شده است.