سیاست‌گذاری علم، فناوری و نوآوری: ابعاد و پیامدهای اجتماعی

Abstract

در این مقاله، جنبه‌هایی از ارتباط مطالعات اجتماعی با سیاست‌گذاری علم، فناوری و نوآوری بررسی می‌شود. علم، فناوری و نوآوری، زمینه‌هایی مطالعاتی برای پژوهشگران علوم اجتماعی و مدیریت بوده‌اند. فضای همرسی این دو، سیاست‌گذاری است. سیاست‌گذاری علم، فناوری و نوآوری به عنوان بخشی از سیاست‌گذاری عمومی، نیازمند شناخت معنای علم، فناوری و نوآوری در نهادهای اجتماعی، اقتصادی، سیاسی و اداری جامعه‌ است. بکارگیری اطلاعات و درک فرهنگی و تاریخی جامعه در سیاست‌گذاری ضروری است چرا که جوامع انسانی، مکان‌مند و زمان‌مند هستند. یعنی نه تنها جا افتادن یک سیاست خاص در جوامع مختلف شرایط و پیامدهای متفاوتی دارد بلکه بر پایه تجارب تاریخی، در مقاطع مختلف برای یک جامعه نیز ممکن است معنای یک علم، فناوری و نوآوری خاص دگرگون شود. به این ترتیب، هم اجتماعی بودن علم، فناوری و نوآوری مهم است و هم پیامدهای سیاست‌گذاری در مورد آنها برای جامعه. در نتیجه، لازم است مواردی همچون اولویت‌گذاری آنها، اشاعه آنها در جامعه، ارتباط آنها با مردم‌سالاری و پیامدهای اخلاقی‌شان برای جامعه مطالعه شوند. پیش از سیاست‌گذاری، این مطالعات برای سیاست‌گذاری هوشمندانه‌تر و پس از آن برای ارزیابی پیامدها و بهبود سیاست‌ها لازم هستند.<br />