گـونه‌شناسی رفتار نوآوری استان‌های ایـران با تأکیـد بر عوامل اجتماعی

Abstract

مطالعات نظام‌های نوآوری، سیاست‌های یکسان برای طراحی و هدایت مسیر توسعه مبتنی بر نوآوری را مردود دانسته و توجه خاص به ویژگی‌های مختلف موثر بر نوآوری هر منطقه را ضروری می‌دانند. از سوی دیگر، در این مطالعات و مخصوصا در رویکرد گسترده آن، تأکید فراوانی بر تأثیرگذاری عوامل اجتماعی نظیر اعتماد و هنجارها بر رفتار نوآوری شده است. ایران به دلیل گستردگی جغرافیایی و عمق تاریخی، وجود اقوام مختلف با فرهنگ های متفاوت و در عین حال، سیاستگذاری متمرکز، نمونه کمیابی برای مطالعه تأثیر عوامل اجتماعی بر رفتار نوآوری منطقه ای است. لذا در این پژوهش که با هدف گونه‌شناسی رفتار نوآوری مناطق مختلف ایران، شناسایی مسیر نوآوری هر منطقه و تشخیص سیاست‌های مناسب آن طراحی شده است، به ویژه عوامل اجتماعی موثر بر نوآوری (نظیر اعتماد و قوم گرایی) و رفتارهای اجتماعی هر منطقه (نظیر یادگیری و جریان دانش) مورد توجه قرار دارد. به همین منظور، ویژگی‌های مختلف اقتصادی-اجتماعی استان‌های کشور در دو مقطع زمانی 1379 و 1386 (که در آن موقع30 استان بوده‌اند) مورد بررسی قرار گرفته‌اند. سپس عملکرد نوآوری و ویژگی‌های استانها در مقایسه با یکدیگر (و بر اساس سنجه‌هایی که بعضا به طور خاص و بر حسب شرایط بومی ایران طراحی شده‌اند) مطالعه شده و برپایه شباهت‌ها و تفاوت‌های آنها گونه‌شناسی تجربی از استان‌های کشور شکل گرفته و بر این اساس، سیاست‌های خاص هر استان توصیه شده است..