پژوهشی در الزامات ساختاری دبیرخانه شورای‌عالی علوم، تحقیقات و فناوری

Abstract

به موجب قانون برنامه سوم، شورای‌عالی علوم، تحقیقات و فناوری(عتف) به‌عنوان نهاد سیاست‌گذاری و تصمیم‌گیری در زمینه‌های مزبور پیش‌بینی گردید که دبیرخانۀ آن باید در وزارت عتف تشکیل شود. اکنون این سوال وجود دارد که ساختار دبیرخانۀ شورایعالی عتف را چگونه می‌توان طراحی کرد که بتواند با برخورداری از ظرفیت‌های دوگانۀ پژوهشی و اجرائی و ارتباط مناسب با شورای‌عالی و بدنه علم و فناوری کشور در زمینۀ تحقق وظائف مورد انتظار قانونی گام‌های اساسی را بردارد؟ این پژوهش برای پاسخ‌گوئی به این سوال اساسی از چهار روش اصلی بررسی اسنادی، تجزیه و تحلیل وظایف، مصاحبه‌های نیمه ساخت‌یافته و تشکیل گروه‌های متمرکز استفاده می کند.در این مطالعه با توجه به چارچوب مفهومی و پس از مصاحبه با 20 نفر از صاحبنظران و بر مبنای تحلیل دیدگاه‌های آنان 12 سناریوی ساختاری در قالب سه الگوی استقلال سازمانی، وابستگی سازمانی و ادغام سازمانی بین دو کارکرد پژوهشی و اجرائی طراحی گردید. به دنبال طراحی و ترسیم ساختارهای مرتبط با این سناریوها، یافته‌های ساختاری با تشکیل دو گروه متمرکز با حضور 53 نفر از صاحبنظران و ذینفعان مورد بررسی و نظرسنجی قرار گرفتند که بر اساس آن تشکیل «سازمان سیاست علم و فناوری کشور» مبتنی بر الگوی ادغام سازمانی بین دو کارکرد با مقیاس‌های بزرگ به‌عنوان مطلوب‌ترین سناریوی ساختاری برای پشتیبانی پژوهشی و اجرائی شورایعالی عتف انتخاب و در عین حال نقاط ضعف و قوت آن در نشست‌های مزبور از سوی متخصصان و صاحبنظران مورد ارزیابی قرار گرفتند.در بخش پایانی مقاله، با توجه به ارزیابی‌های صاحبنظران از الگوی ساختاری منتخب برخی از پیشنهادات اجرایی برای استقرار و بهبود آن ارائه می‌گردد.