اسباب و نتایج جرح راوی بر اساس مذهب

Abstract

رجالیان فریقین برای تحصیل اطمینان از صحت حدیث در باره شخصیت راویان، آنها را داوری و بعضی را جرح کرده‌اند. ایشان برای راوی صفاتی را لازم شمرده‌اند که «عدالت و ضبط» مهم‌ترین آنهاست. بررسی و تحلیل رفتار و گفتار رجالیان و محدثان برجسته که با عقل و نقل هم سازگارتر است نشان می­دهد که بیشتر ایشان، روایت اهل مذهب دیگر را هم در صورت احراز وثاقت پذیرفته‌اند. واردساختن عنصر مذهب در جرح، در امر زمامداری امت و اختلاف دیدگاه­ها در این باره ریشه دارد. درحالی‌که رجالیان شیعه به سبب پیشامد انحراف در زمامداری و سوءاستفاده زمامداران از جریان حدیث، به مذهب راوی توجه کرده­اند، رجالیان اهل سنت به دلیل عناصری مانند تقیه و یا پدیده‌ای چون غلو و غالیان، به مذهب راوی اهتمام نموده‌اند. در این نوشتار تحلیلی- استدلالی، معلوم شده است واردساختن بی­دلیل عنصر مذهب سبب محرومیت از بخشی از میراث نبوی و افتادن فاصله میان اتباع مذاهب اسلامی شده است.