اثربخشی رفتاردرمانی دیالکتیکی بر عزت نفس، تنظیم شناختی هیجان و رفتار خودجرحی غیرخودکشی در دختران نوجوان

Abstract

با توجه به فشارها و تنش‌های دوران نوجوانی، خودجرحی ممکن است با هدف کاستن از تنش و هیجان‎های منفی انجام شود. بر اساس مدل تنظیم هیجانی، مهم‌ترین انگیزه در این رفتار را می‌توان به تنظیم هیجان‎های ناخوشایند مرتبط دانست. هدف این پژوهش آزمون اثربخشی رفتاردرمانی دیالکتیکی بر عزت نفس، تنظیم شناختی هیجان و رفتار خودجرحی غیرخودکشی در دختران دوره متوسطه شهرستان پردیس بود. برای این منظور، طی یک در این مطالعه نیمه تجربی با پیش آزمون، پس آزمون و گروه کنترل، 30 دانش‌آموز از بین دانش‎آموزان دختر دوره متوسطه اول شهرستان پردیس که حداقل یکبار رفتار خودجرحی غیرخودکشی را انجام داده بودند به صورت نمونه‌ی در دسترس انتخاب و به صورت تصادفی در دو گروه آزمایش و کنترل کاربندی شدند. گروه آزمایش رفتاردرمانی دیالکتیکی در 10 جلسه به صورت گروهی دریافت کرد. گروه‌ها قبل و بعد از مداخله از نظر عزت­نفس، تنظیم شناختی هیجان، رفتارها و کارکردهای خودجرحی مورد آزمون قرار گرفتند. نتایج تحلیل کوواریانس نشان داد رفتاردرمانی دیالکتیکی بر کاهش رفتار خودجرحی، افزایش عزت نفس و کاهش فاجعه‌نمایی در گروه آزمایش نسبت به گروه کنترل می‌شود. با توجه به نتایج، رفتاردرمانی دیالکتیک می‌تواند در بهبود عزت نفس، تنظیم هیجان و کاهش رفتارهای خودجرحی در دختران نوجوان مفید واقع شود.