اثربخشی مداخله ی مبتنی بر تحلیل کاربردی رفتار بر افزایش مهارت های اجتماعی- ارتباطی وکاهش رفتار کلیشه ای درکودکان اوتیسم

Abstract

اختلال اوتیسم، معمولا با ناتوانی در درک و تعبیر نشانه ها و اشارات هیجانی و اجتماعی، فقدان یا ضعف توجه به آنچه دیگران به آن توجه می کنند و ناتوانی در درک مفاهیم مستقیم و روان افکار و احساسات دیگران شناخته می شود. هدف پژوهش حاضر، بررسی اثربخشی مداخله ی مبتنی بر تحلیل کاربردی رفتار بر افزایش مهارت های اجتماعی ـ ارتباطی و کاهش رفتار کلیشه ای در کودکان اوتیسم بود. بدین منظور، طی یک پژوهش نیمه تجربی از نوع پیش آزمون- پس آزمون با گروه کنترل، 40 کودک با تشخیص اوتیسم به صورت نمونه ی در دسترس انتخاب و به صورت تصادفی، در دو گروه آزمایش و گواه کاربندی شدند. گروه آزمایشی به مدت 6 ماه هفته ای30 ساعت تحت مداخله ی مبتنی بر تحلیل کاربردی رفتار قرار گرفتند. گروهها در ابتدا و پس از 6 ماه مداخله مجددا از نظر رفتارهای کلیشه ای، ارتباط و تعامل اجتماعی مورد آزمون قرار گرفتند. تحلیل کوواریانس و داده ها نشان داد که مداخله ی مبتنی بر تحلیل کاربردی رفتار بر افزایش مهار ت های اجتماعی- ارتباطی و کاهش رفتارهای کلیشه ای کودکان اوتیسم موثر است. نتایج آزمون پیگیری نیز نشان داد که بعد از گذشت 6 ماه از مداخلات درمانی، اثر آن پایدار مانده است. به نظر می رسد مداخله ی مبتنی بر تحلیل کاربردی رفتار می تواند با افزایش مهارت های اجتماعی- ارتباطی وکاهش رفتار کلیشه ای در سازگاری کودکان مبتلا به اوتیسم موثر باشد