ارزیابی شیوه‌های آموزش و تربیت معلمان ابتدایی در نظام آموزش عالی کشور

Abstract

با توجه به این که یکی از راه­های توسعه آموزش و پرورش، ایجاد زمینه­های مناسب برای آموزش و تربیت معلمان کارآمد می­باشد، پژوهش حاضر به ارزیابی شیوه­های آموزش و تربیت معلمان مدارس ابتدایی پرداخته است. برای انجام این پژوهش از روش مطالعه کمّی و کیفی استفاده شده است. جامعه آماری شامل مدیران مدارس ابتدایی، کارشناسان و مدرسان مراکز تربیت معلم شهر قم در سال تحصیلی 88-87 می­باشد. برای انتخاب نمونه مدیران­، از روش نمونه­گیری "طبقه­ای" متناسب با حجم، و برای تعیین نمونه کارشناسان و مدرسان از روش نمونه­گیری "هدفمند" استفاده شده است. در این زمینه دیدگاه­های 162 مدیر و20 کارشناس و مدرس مراکز تربیت معلم، که دارای سوابق برجسته آموزشی بودند، مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. روایی سؤالات پرسش­نامه و مصاحبه، توسط چند نفر از استادان و تعدادی از دانشجویان کارشناسی ارشد و دکترا تأیید شده است. پایایی پرسش­نامه با استفاده از ضریب آلفای کرانباخ 87/0 برآورد گردیده است. برای تجزیه و تحلیل نتایج حاصل از پرسش­نامه، از نرم افزار آماری SPSS در دو سطح توصیفی و استنباطی استفاده شد و تجزیه و تحلیل مصاحبه با روش مقوله­بندی انجام گرفت. نتایج به دست آمده حاکی از آن است که در فرآیند آموزش و تربیت معلمان، باید به تدوین محتوا و مواد درسی کارآمد و به روز، به کارگیری مدرسان با تجربه و کارآمد، برگزاری دوره‌های کارورزی و امکانات و تجهیزات مراکز متناسب با نیازهای معلمان توجه شود. در این راستا، به جهت رشد سریع تحولات علمی جهان و نیازهای روز جامعه، ایجاد حداکثر انعطاف در برنامه­های آموزشی تربیت معلم، به گونه­ای که بازنگری و اصلاح و تکمیل برنامه­ها امکان پذیر باشد، مورد تأکید قرار گرفت. در نهایت، پیشنهاد­هایی برای بهبود آموزش معلمان ابتدایی ارائه شده است.