قیاس بصری و جایگاه آن در آموزش خلاق طراحی معماری

Abstract

<strong>دانشجویان معماری و حتی معماران حرفه­ای اغلب تصاویر مرجع را از کتاب­ها، روزنامه‌ها و دیگر مجموعه‌های تصویردار و در کل آنچه که در طول عمرشان دیده­اند، برداشت می‌کنند تا با بهره­گیری از آنها به شکل­ها و صورت­های جدیدی دست یافته، آنها را به هدف معینی نزدیک کنند و نهایتاً در طراحی‌شان به کار برند. طبق گفته بسیاری از طراحان و اندیشمندان، آنچه معماران در تخیلات خود دارند، زاییده تصاویری است که دیده­اند. پس ناگفته پیداست که فاکتورهای بصری در فرایند طراحی، نقش به سزایی دارند. در همین راستا، از جمله مسائلی که جای آن در حوزه آموزش معماری خالی است، بحث تخیل و جایگاه آن در حوزه طراحی معماری است. بسیاری از معماران معتقدند که تخیل بخش لاینفک هنر است. از طرفی معماری رشته­ای چندبعدی و فراگیر است. معماری هم هنر است، هم حرفه‌، و هم حالتی ذهنی دارد. بنابراین معمار خلاق هم از تخیل برخوردار است و هم در بسیاری از جنبه­ها خلاقیت دارد که برخی از آنها کاملاً هنری و فکری­اند، و برخی دیگر عملی می­باشند. از دید رایت، آلتو و لوکوربوزیه، خلق و خلاقیت و تجسم نه تنها «مقدس» و پوشیده در هاله­ای مذهبی­اند، بلکه باعث تقابل و رویارویی مدام عوامل خلاقیت و جامعه­اند. </strong><br /> <strong>در این مقاله نیز ما نمونه‌هایی را از چگونگی استفاده معماران از منابع تصویری و قیاس بصری میان اشکال و فرم­ها ارائه می‌دهیم و شیوه‌های خود را جهت پیدا کردن ترسیم‌های مشابه تشریح می‌کنیم و نشان می‌دهیم طرح­های گرافیکی که موجب یادآوری می‌شوند و بر پایه اسکیس­ها به وجود آمده‌اند، می‌توانند به طراحان (به خصوص در سیستم دانشگاهی) جهت پیدا کردن منابع جالب توجه از زمینه‌های مختلف، کمک شایسته­ای کنند. گفته می­شود هر چه دامنه این اطلاعات بصری جامع­تر باشد، موجب افزایش خلاقیت طرح نیز می­شود. در همین راستا این مقاله به تشریح “قیاس بصری" میان انواع ترسیم‌ها و تصاویر می‌پردازد و بیان می­کند که چگونه می­توان از اسکیس‌ها و طرح­واره­ها به عنوان یک منبع استفاده کرد و مراجع بصری را برای طراحی خلاق در فرایند آموزش طراحی معماری بازیابی نمود.</strong>