بررسی عوامل مؤثر و بازدارنده رویکرد تفکر محوری در برنامه درسی ملی ایران

Abstract

هدف این پژوهش بررسی عوامل مؤثر و بازدارنده در استقرار رویکرد تفکر محوری در برنامه درسی ملی ایران است. این پژوهش کیفی با رویکرد نظریه زمینه‌ای می‌باشد و از ابزار مصاحبه نیمه ساختار یافته استفاده شده است. جامعه پژوهش حاضر را معلمان مجرب حوزه آموزش‌وپرورش ابتدایی در استان‌های تهران، خوزستان، اردبیل و اصفهان تشکیل داده‌اند. 17 نفر از معلمان با روش نمونه گیری هدفمند بر اساس اصل اشباع به‌عنوان نمونه انتخاب و مورد مصاحبه قرار گرفتند. نتایج حاصل طی سه مرحله کد گذاری باز (اولیه)، محوری و گزینشی (انتخابی) تهیه شد. کدهای باز شامل 26 مفهوم و کدهای محوری نیز شامل شش مقوله عمده مشتمل بر تجزیه‌وتحلیل مسائل زندگی، خداشناسی، خودشناسی، عوامل آموزشی، عوامل بازدارنده، شناخت طبیعت می‌باشد. بررسی‌ها نشان داد اگرچه متخصصان امر تلاش زیادی در خصوص جابجایی سیستم آموزشی داشته و قطعاً برای استقرار آن با مشکلات زیادی مواجه بوده‌اند، ولی متأسفانه برای اجرا موفق موانعی چون عدم اطلاع‌رسانی کافی ، شکاف بین اولیا و دانش آموزان، عدم پشتیبانی مالی و ... سد راه دیده می‌شوند. لذا با نظارت بیشتر برنامه ریزان بر اجرای برنامه درسی در بخش مدیریت، روش‌های آموزشی و دیگر عوامل آموزشی می‌توان عوامل بازدارنده را کم و عوامل مؤثر موجود را تقویت نمود.