مطالعه کاربست شبکه ‌های اجتماعی به‌ عنوان ابزار مکمل تدریس در آموزش عالی (مطالعه موردی دانشگاه تربیت مدرس و دانشگاه آزاد اسلامی تهران مرکز)

Abstract

مقاله حاضر به ‌منظور بررسی تأثیر و نقش تلگرام به‌ عنوان یکی از شبکه‌ های اجتماعی و به‌ عنوان ابزاری مکمل در فرایند آموزش و همچنین مطالعه در خصوص امکان یا عدم امکان استفاده از آن به ‌عنوان یک ابزار مکمل در فرایند تدریس تدوین شده است. برای دستیابی به این هدف، چهار سؤال اصلی پژوهش در خصوص ویژگی ‌های تلگرام، نتایج کاربست، موانع کاربست آن و همچنین ارائه پیشنهاد‌های لازم برای استفاده بهتر از این ابزار در فرایند آموزش مورد بررسی قرار گرفته است. روش این پژوهش از نوع کیفی و پدیدارشناسی تفسیری است. ابزار پژوهش شامل مصاحبه نیمه ساختاریافته، مشاهده و دفترچه خاطرات است. به‌ منظور تجزیه ‌و تحلیل داده‌ های حاصل از این سه ابزار در پژوهش، از روش تحلیل مضامین استفاده شد و برای ابزار مشاهده علاوه بر تحلیل مضامین از تحلیل روایتی نیز استفاده شده است. قلمرو تحقیق دانشگاه‌ های تربیت مدرس و آزاد اسلامی تهران مرکز است و نمونه پژوهش نیز شامل 8 نفر از دانشجویان کارشناسی ارشد دانشگاه تربیت مدرس و 11 نفر از دانشجویان مقطع دکترا دانشگاه آزاد اسلامی تهران مرکز می‌ باشند که هر دو به‌ صورت هدفمند انتخاب شده ‌اند. طبق سؤالات پژوهش نتایج حاصل از سه ابزار پژوهش حاکی از آن است که تلگرام ظرفیت و قابلیت ‌های لازم جهت استفاده در محیط‌ های آموزشی را داراست اما نه به ‌تنهایی بلکه باید در راستای یک روش تدریس سنتی مورد استفاده قرار گیرد.