سنجش میزان مشارکت شهروندان در زیباسازی شهری (مطالعۀ موردی: منطقۀ 6 تهران)

Abstract

طرح‌های شهری باید علاوه بر تأکید بر بعد عملکردی، همسو با حس زیبایی‌شناسی و عشق به طبیعت باشند تا رضایت شهروندان را فراهم آورند. از سویی، رضایت هر جامعه به این بستگی دارد که تمام اعضای آن جامعه احساس کنند در آن مشارکت و سهم دارند و از جریان عادی جامعه کنار گذاشته نشده‌اند. مشارکت شهروندان در ادارۀ امور شهر از پیش‌نیازهای اساسی برای موفقیت برنامه‌ها و به ثمر رسیدن تلاش‌های مدیریت شهری است. با توجه به اهمیت دو مقولۀ مشارکت شهروندی و زیباسازی شهری، این پژوهش به بررسی میزان مشارکت شهروندان در زیباسازی شهری اختصاص دارد و رابطۀ مشارکت با عوامل مؤثر بر آن را به منظور بهبود منظر شهری تجزیه و تحلیل می‌کند. روش تحقیق، توصیفی- تحلیلی است و جمع‌آوری اطلاعات با استفاده از پرسش‌نامه انجام گرفت. جامعۀ آماری تحت مطالعه در فرایند پرسشگری شامل شهروندان منطقۀ 6 تهران بود و با توجه به جمعیت منطقۀ 6 تهران (225290 نفر)، بر اساس روش کوکران 384 پرسش‌نامه مورد نیاز بود که تهیه و توسط شهروندان تکمیل گردید. داده‌های حاصل از پرسش‌نامه در نرم‌افزار SPSS و با استفاده از آزمون‌های t-test, crosstabs, chi square و Spearman، تجزیه و تحلیل شدند. نتایج تحقیق نشان داد که مشارکت شهروندی در وضعیت نامطلوب قرار دارد. طبق نتایج، میان متغیرهای سواد، جنس، اشتغال، تأهل، آگاهی و وظایف با میزان مشارکت رابطۀ معنادار وجود دارد، ولی رابطۀ معناداری بین سن و مشارکت دیده نمی‌شود. با توجه به نتایج تحقیق نیاز است توجه اساسی به مسائل زیرساختی مثل ویژگی‌های جمعیتی و مفاهیم نرم مثل فرهنگ‌سازی و آگاهی شهروندی مبذول شود.