تبیین الگوی فضایی حکمروایی خوب روستایی پیرامون کلان‌شهر کرج

Abstract

مطالعات و واکاوی‌ها درخصوص حکمروایی خوب روستایی، بیشتر نشانگر توجه به نگرش جامعه‌شناسی حکمروایی است و در این بین به بعد فضایی کمتر توجه شده است. مفهوم حکمروایی روستایی به‌ویژه با «بعد فضایی» رهیافتی جامع در توسعة پایدار روستایی به‌شمار می‌آید؛ زیرا رویکرد توسعة پایدار به توانمندسازی، ظرفیت‌سازی، افزایش مشارکت و اعتمادسازی، توسعة شبکه‌های ارتباطی روستاییان در داخل و بیرون از محیط روستا و توسعة نهادی منجر می‌شود. در این راستا تحقیق حاضر با هدف تبیین الگوی فضایی حکمروایی خوب روستایی در روستاهای کلان‌شهر کرج با ماهیتی کاربردی و استفاده از رویکرد پیمایشی و اسنادی انجام شده است. داده‌های مورد نیاز، 53 دهیار، 105 شورای اسلامی روستا و 366 سرپرست خانوار روستایی هستند که براساس نمونه‌گیری طبقه‌بندی طی فرایند چندمرحله‌ای انتخاب شده‌اند. روایی پرسشنامه نیز با استفاده از نظرات 45 نفر از صاحب‌نظران و پایایی آن با استفاده از آزمون کرونباخ آلفا برای مقیاس‌های مختلف بررسی و تأیید شده؛ همچنین آزمون کای اسکوئر به‌منظور بررسی اختلاف نسبت افراد موافق یا مخالف در زمینة مؤلفه‌های پژوهش کاربرد داشته است. در پژوهش حاضر برای توزیع و الگوی فضایی حکمروایی خوب روستایی حکومت‌های محلی از فنون PROMETHEE ،ANP و تحلیل رگرسیون استفاده شد و نتایج نشان داد 53 درصد از روستاهای مورد نظر، سطح حکمروایی خوب، 25 درصد متوسط و 22 درصد سطح حکمروایی ضعیفی دارند. منحنی حکمروایی خوب روستایی از شمال (کوهستانی) به جنوب (دشتی و کوهپایه‌ای) وضع مطلوب و مساعدتری پیدا می‌کند و توزیع فضایی حکمروایی طبق شاخص‌های نه‌گانه به سمت الگوی متمرکز یا خوشه‌ای گرایش دارد.<br />