ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ ﺿﺎﻳﻌﺎت ﺣﺎد ﻧﺨﺎﻋﻲ در داﻣﻬﺎی ﻛﻮﭼﻚ

Abstract

ﭼﻜﻴﺪه: <br />ﺿﺎﻳﻌﺎت ﺣﺎد ﻧﺨﺎﻋﻲ ﺑﺨﺶ ﻣﻬﻤﻲ از ارﺟﺎﻋﺎت ﺑﻴﻤﺎر ﺑﻪ ﻣﺮاﻛﺰ درﻣﺎﻧﻲ داﻣﭙﺰﺷﻜﻲ را ﺑﻪ ﺧﻮد اﺧﺘﺼﺎص ﻣﻲ دﻫﻨﺪ. ﺑﻴﺸﺘﺮ اﻳﻦ ﺿﺎﻳﻌﺎت ﻧﺎﺷـﻲ <br />از ﻓﺘﻘﻬﺎی ﻧﺎﮔﻬﺎﻧﻲ دﻳﺴﻚ(Hanssen type I) و اﻳﺠﺎد ﻓﺸﺎر و ﻟﻪ ﺷﺪﮔﻲ ﻧﺨﺎع ﻣﻲ ﺑﺎﺷﻨﺪ. ﺳﺎﻳﺮ ﻋﻮاﻣﻞ ﺷﺎﻣﻞ ﺷﻜﺴﺘﮕﻴﻬﺎ و دررﻓﺘﮕﻴﻬﺎی <br />ﻣﻬﺮه، آﻧﻔﺎرﻛﺘﻮس ﻧﺨﺎﻋﻲ(ﻏﺎﻟﺒﺎ در اﺛﺮ FCE)، زﺧﻤﻬﺎی ﻧﺎﺷﻲ از ﮔﻠﻮﻟﻪ و ﺳﺎﻳﺮ ﻣﻮاردی ﻛﻪ ﺗﻮاﻧﺎﻳﻲ اﻳﺠـﺎد آﺳـﻴﺐ ﺑـﻪ ﻧﺨـﺎع را دارﻧـﺪ ﻣـﻲ <br />ﺑﺎﺷﻨﺪ(1).اﻳﻦ ﻧﻮع ﺿﺎﻳﻌﺎت ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ ﺑﺎ دو ﻣﻜﺎﻧﻴﺴﻢ ﻣﺴﺘﻘﻴﻢ ﻳﺎ ﻏﻴﺮ ﻣﺴﺘﻘﻴﻢ اﻳﺠﺎد ﻋﻼﻳﻢ ﻋﺼﺒﻲ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ. اﺛﺮات ﻣﺴﺘﻘﻴﻢ(ﺿﺎﻳﻌﺎت اوﻟﻴـﻪ) <br />در اﺛﺮ ﻗﻄﻊ ﻣﻜـﺎﻧﻴﻜﻲ ﻣﺴـﻴﺮﻫﺎی ﻋﺼـﺒﻲ اﻳﺠـﺎد ﻣـﻲ ﮔﺮدﻧـﺪ و ﺑﻼﻓﺎﺻـﻠﻪ ﭘـﺲ از ﺿـﺮﺑﻪ ﻋﻼﻳـﻢ ﺧـﻮد را ﺑـﺮوز ﻣـﻲ دﻫﻨـﺪ . اﺛـﺮات ﻏﻴـﺮ <br />ﻣﺴﺘﻘﻴﻢ(ﺿﺎﻳﻌﺎت ﺛﺎﻧﻮﻳﻪ) ﺑﺎ ﮔﺬﺷﺖ ﭼﻨﺪﺳﺎﻋﺖ از ﺿﺮﺑﻪ و ﺑﺮ اﺛﺮ ﻓﺮآﻳﻨﺪﻫﺎی ﭘﺎﺗﻮﻓﻴﺰﻳﻮﻟﻮژﻳﻚ ﻣﺘﻌﺎﻗﺐ آن اﻳﺠﺎد ﻣﻲ ﺷﻮﻧﺪو در اﻳﻨﮕﻮﻧﻪ ﻣﻮارد <br />ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ ﻧﺨﺎع از ﻧﻈﺮ ﻓﻴﺰﻳﻜﻲ ﺳﺎﻟﻢ وﻟﻲ از ﻧﻈﺮ ﻓﻴﺰﻳﻮﻟﻮژﻳﻜﻲ ﻳﺎ ﻋﻤﻠﻜﺮدی دﭼﺎر اﺧﺘﻼل ﺷﻮد(2). ﺑﻪ ﻃـﻮر ﻛﻠـﻲ اﺳـﺘﺮاﺗﮋی درﻣـﺎن در <br />آﺳﻴﺐ ﻫﺎی اوﻟﻴﻪ ﺑﺮ ﭘﺎﻳﻪ ﭘﻴﺸﮕﻴﺮی و ﺗﺮﻣﻴﻢ(ﭘﻴﻮﻧﺪ ﺳﻠﻮﻟﻬﺎی ﺑﻨﻴﺎدی در ﻣﺤﻞ ﺿﺎﻳﻌﻪ،ژن ﺗﺮاﭘﻲ،ﺗﺤﺮﻳﻚ اﻟﻜﺘﺮﻳﻜﻲ) و در آﺳﻴﺐ ﻫﺎی ﺛﺎﻧﻮﻳـﻪ <br />ﺑﺮ ﻣﺤﺎﻓﻈﺖ از ﺳﻠﻮﻟﻬﺎی ﻋﺼﺒﻲ (Neuroprotective)اﺳﺘﻮار اﺳﺖ(3).ﺗﻤﺮﻛﺰ اﻳﻦ ﻣﻘﺎﻟﻪ ﺑﺮ ﻣﺮور و ﻣﻌﺮﻓﻲ روﺷﻬﺎﻳﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﺎ اﻧﺠﺎم آﻧﻬﺎ <br />ﺑﺘﻮان از ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺷﺪن آﺳﻴﺒﻬﺎی اوﻟﻴﻪ ﺟﻠﻮﮔﻴﺮی و از آﺳﻴﺒﻬﺎی ﺛﺎﻧﻮﻳﻪ ﺗﺎ ﺣﺪاﻣﻜﺎن ﭘﻴﺸﮕﻴﺮی ﻳﺎ آﻧﻬﺎ را ﺑﻪ ﺣﺪاﻗﻞ رﺳﺎﻧﺪ. <br />ﺿﺮﺑﺎت وارده ﺑﻪ ﺳﺘﻮن ﻓﻘﺮات ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻨﺪ ﻣﻨﺠﺮ ﺑﻪ آﺳﻴﺐ دﻳﺪﮔﻲ ﻣﻬﺮه ﻫﺎ، دﻳﺴﻚ، ﻣﻨﻨﮋ، ﻧﺨﺎع و ﻳﺎ ﺗﺮﻛﻴﺒﻲ از آﻧﻬﺎ ﮔﺮدﻧﺪ. ﻣﻌﻤﻮﻻ <br />ﺗﺸﺨﻴﺺ اﻳﻦ ﻧﻮع ﺿﺎﻳﻌﺎت ﺑﺮ ﭘﺎﻳﻪ ﺗﺎرﻳﺨﭽﻪ و ﻣﺸﺎﻫﺪات ﺑﺎﻟﻴﻨﻲ ﺻﻮرت ﻣﻲ ﭘﺬﻳﺮد. ﻋﻤﻮﻣﺎ در ﻣﻮاﺟﻬﻪ ﺑﺎ ﻳﻚ ﺣﻴﻮان ﻣﺒﺘﻼ ﺑﻪ ﺿﺮﺑﻪ ﺣﺎد ﺑﻪ <br />ﻧﺨﺎع ﺑﺎﻳﺪ اﻗﺪاﻣﺎت زﻳﺮ ﺻﻮرت ﭘﺬﻳﺮد