ارزیابی کیفی شیر خام ارجاعی به آزمایشگاه از نقطه نظر بار میکروبی و تعداد سلولهای سوماتیک

Abstract

یکی از منابع مهم تامین پروتئینی جامعه، شیر و فرآورده های آن می باشد که بایستی علاوه بر کمیت از لحاظ کیفی نیز مورد ارزیابی قرار گیرد. در این راستا طی دوره هشت ماهه سال 1391 تعداد 97 نمونه شیرخام ارجاعی به آزمایشگاه مرکزی اداره کل دامپزشکی استان لرستان از لحاظ بار میکروبی و تعداد سلولهای سوماتیک مورد ارزیابی قرار گرفتند. نتایج اولیه حاکی از بار میکروبی بیش از حد استاندارد اکثر نمونه ها بوده ولی در مقابل با انجام آزمایش شمارش سلولهای سوماتیک (Delaval cell counter ) میزان 6/35% نمونه ها دارای کمتراز 300 هزار سلول پیکری (سوماتیک) در هر میلی لیتر شیر خام بوده که این میزان درحد شیر درجه یک جهانی می باشد. میزان 8/72% نمونه ها دارای کمتر از 500 هزار سلول پیکری در هر میلی لیتر شیر خام بوده که این میزان در حد شیر معمولی و استاندارد ایران است. در مقایسه به عمل آمده هر دوروش اختلاف معناداری مشاهده گردید ( P › %5) دلایل این میزان اختلاف به شرح ذیل می توانند باشند( خطای دستی و دستگاهی صفر گزارش شده است): - عدم رعایت شرایط دمایی در هنگام انتقال به آزمایشگاه - عدم رعایت شرایط بهداشتی در زمان دوشش و یا هنگام انتقال به آزمایشگاه - فاصله زیاد مراکز جمع آوری شیر با آزمایشگاه مرکزی توجه به رعایت مسائل بهداشتی در تمامی مراحل، آگاهی و اطلاع رسانی ترویجی و آموزشهای مداوم، پرهیز از به کارگیری روشهای سنتی پرورش دام، اعمال سیاستهای لازم مدیریتی و نظارتی می تواند این نقیصه را مرتفع سازد. لازم به ذکر است که سنجش بار میکروبی به تنهایی نمی تواند ملاک خوبی برای ارزیابی شیرخام قلمداد گردد و بایستی همراه با آزمونهای دیگری باشد.