بررسی استقرار مشارکت مردمی در مدیریت شبکه‌های آبیاری گتوند و عقیلی

Abstract

‌واگذاری یا انتقـال مدیریت آبیـاری را در یک تعریف کلی می‌تـوان به عنـوان کاهش نقش دولت و توسعه نقش بهره‌برداران آب در بخش مدیریت آبیاری دانست. مشارکت فرآیندی است که به افراد بهره‌بردار در کلیه مراحل برنامه، فرصت اظهارنظر داده و نظارت آنان را در مراحل برنامه‌ریزی و اجرای برنامه دخالت می‌دهد. لذا ضرروری است، مشارکت کشاورزان عضو تشکل آب‌بران در مدیریت شبکه‌های آبیاری مورد بررسی قرارگیرد. دراین‌راستا، جامعه آماری با ۴۲۲۰ نفر از تشکل‌ آب‌بران انتخاب شد و با توجه به اینکه نمونه‌گیری در دو شبکه آبیاری با ویژگی‌های خاص خود صورت می‌گرفت، نمونه‌گیری مورد استفاده در این پژوهش نمونه‌گیری تصادفی طبقه‌ای با انتساب متناسب بود و در هر یک از شبکه‌ها نمونه‌ها به تناسب اینکه در بالادست میانه و یا پایین دست شبکه مستقر باشند انتخاب‌شدند. برای تعیین حجم نمونه از جامعه آماری، از جدول کرجسی و مورگان استفاده و حجم نمونه 364 نفر برآوردشد و در نهایت تعداد 351 پرسشنامه جمع‌آوری و تحلیل‌شد. پس از تکمیل پرسشنامه‌ها، داده‌های کمی موجود در پرسشنامه، کدگذاری و توسط نرم افزار SPSS تحلیل آماری شدند. پس از تجزیه و تحلیل داده ها مشخص‌گردید، مشارکت، موجب افزایش مسئولیت‌پذیری و رضایت‌مندی کشاورزان در نگهداری و بهره‌برداری از شبکه های آبیاری می‌شود. در نهایت نتیجه‌گرفته‌شد، مدیریت مشارکتی در مقایسه با بخش مدیریت دولتی بر عملکرد شبکه‌های آبیاری و زهکشی کارون بزرگ نقش موثری را بازی‌می کند.