بررسی ویژگی‌های کمی و کیفی گونه‌های زربین (Cupressus sempervirens var. horizontalis) و بروسیا pinus brutia)) جنگل‌کاری شده در منطقه رامیان، استان گلستان

Abstract

بررسی ویژگی‌های کمی و کیفی گونه‌های زربین (Cupressus sempervirens var. horizontalis) و بروسیا pinus brutia)) جنگل‌کاری شده در منطقه رامیان، استان گلستان<br /> <br /> چکیده:<br /> <br /> سابقه و هدف: کاهش سطح جنگل‌های طبیعی در نتیجه عوامل مختلف سبب شده که جنگل‌کاری با هدف توسعه سطح جنگل و تولید چوب از اهمیت ویژه‌ای برخوردار شود. بنابراین ارزیابی جنگل‌کاریهای انجام گرفته می‌تواند نقش مهمی در ایجاد جنگل‌کاریهای با کیفیت و کمیت بهتر در آینده ایفا نماید. هدف از این مطالعه بررسی ویژگی‌های کمی و کیفی گونه‌های زربین و کاج بروسیا جنگل‌کاری شده در شهرستان رامیان می‌باشد.<br /> مواد و روش‌ها: به این منظور با جنگل گردشی و بازدید از منطقه طرح جنگلداری نعیم‌آباد رامیان دو توده جنگل‌کاری زربین و کاج بروسیا انتخاب شد. سپس در داخل هر یک از توده‌ها 4 قطعه نمونه یک هکتاری (100×100) مشخص شد. جهت سهولت در برداشت داده‌ها و مقایسات آماری هر یک از آن‌ها به قطعه نمونه‌های 2500 متری تقسیم و در نهایت در هر یک از توده‌ها 16 قطعه نمونه مورد آماربرداری قرار گرفت. مشخصه‌های کمی و کیفی درختان شامل: نوع گونه، قطر برابرسینه تا دقت سانتی‌متر، ارتفاع کل تا دقت متر، ارتفاع تنه تا دقت متر، قطر تاج، شادابی تاج، تقارن تاجی، وضعیت و فرم تنه اندازه‌گیری و ثبت شد. جهت مقایسه مشخصه‌های کمی درختان دو توده از آزمون t مستقل و جهت مقایسه مشخصه‌های کیفی از آزمون ناپارامتریک من‌ویتنی استفاده شد.<br /> یافته‌ها: نتایج تحقیق نشان داد که میانگین قطر برابرسینه، ارتفاع کل، ارتفاع تنه و مساحت تاج تک پایه کاج بروسیا به ترتیب با مقادیر 50/25 سانتی‌متر، 5/12 متر، 45/4 متر و 30/16 مترمربع نسبت به گونه زربین به ترتیب با مقادیر 15 سانتی‌متر، 70/9 متر، 75/3 متر، 70/9 مترمربع، دارای مقادیر بیشتری است. در مقابل به لحاظ تعداد در هکتار، درصد تاج پوشش، سطح مقطع، حجم در هکتار و ضریب قدکشیدگی گونه زربین بیشترین میزان را دارا می‌باشد. همچنین نتایج مشخص کرد که پس از 27 سال از کاشت میزان زنده‌مانی زربین با 5/74 درصد بیشتر از کاج بروسیا 5/59 می‌باشد. بررسی مشخصه‌های کیفی شادابی، تقارن و وضعیت تاج درختان نیز اختلاف معنی‌داری را بین دو گونه نشان داد. <br /> نتیجه‌گیری: بطور کلی می‌توان گفت که کاج بروسیا با توجه به مقادیر بیشتر مشخصه‌های مورد بررسی موفق‌تر از گونه بومی زربین بوده است. هر چند میزان زنده‌مانی، تعداد و حجم در هکتار گونه‌ زربین بیشتر از کاج بروسیا می‌باشد بنابراین می‌توان گفت که توده جنگل‌کاری کاج بروسیا در مقایسه با توده جنگل‌کاری زربین از وضعیت مناسب‌تری برخوردار می‌باشد. یا در نهایت می‌توان گفت با توجه به موفقیت نسبی کاج بروسیا، این گونه برای جنگل‌کاری آتی در این منطقه پیشنهاد می‌شود.